Tag Archief van: Coachen met ACT

ACT staat voor Acceptance and Commitment Therapy en wordt wereldwijd steeds vaker ingezet in coaching. Je kunt ACT zien als een moderne levenskunst, gebaseerd op oude wijsheid en modern wetenschappelijk onderzoek. Het bijzondere is dat ACT zowel werkt bij mensen die op zeer hoog niveau functioneren, zoals topsporters en executives, als bij mensen met problemen als trauma, depressie, stress, angst, faalangst, uitstelgedrag, vermoeidheid, burn-out klachten, somberheid, leegte. Kortom: ACT kan voor de hele range aan menselijke uitdagingen van betekenis zijn!

In ons aanbod rondom ACT vind je onder andere:

Hieronder vind je allerlei leuke, digitale goodies. Deze hebben wij op een rij gezet voor onze cursisten, maar ook geïnteresseerden gunnen wij deze tips van harte.

Veel plezier met ontdekken!

Coachen met ACT in één zin

Een goede ACT-coach probeert het volgende motto te belichamen én te stimuleren bij de coachée: “Ga doen wat je moet doen om te zijn wie je wilt zijn en maak ruimte voor ongemak en pijn”.

Onze gratis cursus Coachen met ACT

  • Wil je mensen helpen weer contact te maken met hun innerlijke kompas?
  • Hen oerwijze én moderne lifeskills voor de rest van hun leven meegeven?
  • Hun daad- en veerkracht een grote boost geven?
  • Hier zelf ook volop van mee profiteren?
  • Doe dan mee aan deze gratis cursus en maak in korte tijd kennis met de transformerende coachmethode genaamd ACT!Je ontvangt meteen het lekker leesbare en leerzame Ebook. Daarna ontvang je nog 6 dagen lang een inspirerende les met een link naar een verdiepende blog. Bij de laatste les zit een héél tof en uniek kado’tje.

Een gratis proefles van onze online video-cursus Compassievol Coachen met ACT

ACT heeft mijn eigen leven en dat van miljoenen mensen al ten positieve veranderd. Het bijzondere is dat dat zelfs héél verschillende mensen zijn, zoals mensen die worstelen met het leven (denk aan burn-out, depressie, angst, trauma’s), maar óók mensen die op zeer hoog niveau functioneren, zoals topartiesten, topsporters en CEO’s.

Je zou haast gaan denken dat iederéén er iets aan kan hebben… (dat is namelijk ook zo). Dus ja, ik durf je ronduit te beloven dat ACT de potentie heeft om lifechanging te zijn, zowel voor jouzelf als voor je coachées. Denk daarbij aan toegenomen veerkracht, betekenis en levenslust, kortom: helderheid over wat je hier op aarde wilt doen met je tijd en de moed om het ook écht te gaan doen!

Saskia Cohen, loopbaancoach zei over deze selfstudy course: “Met heel veel plezier volgde ik de online training Coachen met ACT en was van begin tot eind geboeid. De training zit goed in elkaar met een mooie opbouw in de modules en een goede balans van theorie en praktijk, hier en daar met een vrolijke twist. Enorm van toegevoegde waarde vond ik de opnames van coachgesprekken met echte coachees die hun actuele thema inbrachten. Omdat het echt was en geen rollenspel, kon ik het coachproces helemaal meevoelen en zag ik ‘in real life’ de kwartjes vallen.”

Deze unieke video-cursus vind je hier  en  de gratis proefles, die vind je hier.

Mijn lekker leesbare boek over Coachen met ACT

Dit boek kent inmiddels een tweede druk en er zijn al meer dan 4000 exemplaren van verkocht.

Het boek is hier verkrijgbaar als fysiek exemplaar, als epub én als audioboek.

Op de achterflap: “ACT is welbeschouwd een training in levenskunst. Mensen leren nieuwe vaardigheden in het omgaan met negatieve gedachten en pijnlijke emoties. Dit is de acceptatie-kant. De commitment-kant leert mensen te verhelderen wat ze belangrijk vinden, zich hieraan te verbinden en dit te vertalen naar concrete stappen. Het hoofddoel is een toename van mentale veerkracht, waardoor jij en je coachees de moed en de helderheid ontwikkelen om een zinvol bestaan op te bouwen – ongeacht de omstandigheden.

Monique Samsen, psycholoog, auteur en oprichter ACT4kids over dit boek: “Sergio en Jaantje schreven een pracht van een boek. Wat had ik graag een boek als dit gehad toen ik jaren terug de eerste stappen zette op het ACT-pad.”

Mijn podcast waarin ik experts interview over o.a. Coachen met ACT

Leer jij ook zo graag terwijl je wandelt, in de auto zit de afwas doet? Super, ik ook!

Speciaal  voor jou maak ik de podcast Coachen 3.0. In deze Podcast interview ik experts over o.a. ACT.

De episodes 1-7, 10, 11, 15, 16, 25, 29, 35, 40, 41, 45, 50, 53 en 54 gaan allemaal over ACT.

Je vindt de Podcast hier, ik wens je heel veel luisterplezier!

De Youtube Playlist rondom Coachen met ACT

Twee toffe Spotify Playlists rondom Coachen met ACT

Dit zijn twee playlists die ik voortdurend bijhoud.

Hier vind je lekkere nummers die op de eoa manier raken aan ACT:

Hier vind je toffe podcasts over ACT:

Onderzoek over Coachen met ACT

Hier vind je de website van de ACBS waar heel veel onderzoek is te vinden.

Heb je een vraag? Of wil je eens sparren?

We denken graag met je mee, dus voel je vrij om ons te benaderen.

Hier kun je eenvoudig contact opnemen via ons contactformulier of via Whats app. 

Het imposter-syndroom, daar heb je vast al eens van gehoord? En misschien herken je zelf ook deze signalen: extreem lang voorbereiden, uitstelgedrag, gevoelens van onzekerheid, vaak overuren maken, nooit genoeg boeken gekocht of cursussen gevolgd, voortdurend een lichte angst om ‘door de mand te vallen’…

Mocht je nu denken: ‘Hé, van der Pluijm, jij koopt toch ook heel veel boeken?!’ Inderdaad, ik herken me er ook in. Maar wat is het eigenlijk precies? Hoe erg is het om het te hebben? Hoe (ab)normaal is het? En vooral: hoe kun je er effectief mee omgaan? Dat lees je allemaal in deze blog.

Wat is het eigenlijk?

Het fenomeen is ontdekt door twee psychologen, Pauline Clance en Suzanne Imes, toen zij in 1987 onderzoek deden naar een groep hoog-functionerende vrouwen. Zij omschreven het als ‘een innerlijke ervaring van intellectuele nepheid, die aanhoudt ondanks objectief bewijs van het tegendeel’.

Opvallend is dat zij het nooit een syndroom hebben genoemd. Dat gebeurde pas later in alle media-aandacht die volgde. Inmiddels weten we dat zo’n 70% van de mensen er last van heeft en zeker niet enkel vrouwen. Eigenlijk best raar dus om het een syndroom te noemen. Feitelijk zijn het gewoon gedachten en gevoelens van onzekerheid die veel mensen hebben.

Het paradoxale hierbij is dat ze niet afnemen naarmate je meer succes hebt, integendeel: dan nemen ze juist toe. Dit komt o.a. doordat je dan denkt dat de verwachtingen van de ander ook wel zullen toenemen. Nog meer kansen dus om ‘door de mand te vallen’.

Is het erg om het te hebben?

Niet per se. Imposter-gevoelens hebben ook zo hun voordelen. Ze kunnen een teken zijn van bescheidenheid en het verlangen om te blijven leren en groeien. Ze kunnen je aanzetten tot zelfreflectie en professionele ontwikkeling. Niets houdt je scherp als de angst om ontmaskerd te worden, toch?

Er is onderzoek naar dit fenomeen onder therapeuten met de veelzeggende titel:  ‘Love yourself as a person, doubt yourself as a therapist’. De meest effectieve therapeuten bleken ook hoog te scoren op imposter-gevoelens. Daardoor waren zij bijzonder menselijk, bescheiden en bleven ze voortdurend bijleren en op zichzelf reflecteren. Doe mij ook zo’n therapeut!

Aan de andere kant: als dit soort gevoelens té sterk worden, dan kunnen ze je ook verlammen. De voortdurende angst om niet goed genoeg te zijn kan leiden tot stress, burn-out en een vertekend zelfbeeld. Het kan je bovendien té voorzichtig maken als coach of therapeut, waardoor je impact aanzienlijk minder groot is dan mogelijk zou zijn en dat is natuurlijk wel jammer.

Zie je trouwens de vicieuze cirkel die hier gemakkelijk kan ontstaan?

Eigenlijk wil je dit hebben

Laten we het fenomeen eerst wat meer normaliseren. Zo’n zeventig procent van de mensen heeft dit dus. Mijn vermoeden is dat onder coaches, hulpverleners en therapeuten dit percentage nog veel hoger is – gevoelige, zelf-reflecterende, sociale wezens die we zijn. Bovendien geldt: het feit dat je dit ervaart, betekent dat je belangrijke uitdagingen en verantwoordelijkheden bent aan gegaan. Als je op de bank was blijven Netflixen, dan zou je ze niet ervaren! Dus als je deze gevoelens ook herkent bij jezelf, welkom bij de klup!

En wat is het alternatief? De andere 30% bestaat vermoedelijk voor een deel uit de wat narcistischer medemens. En wat overblijft wordt ook wel de ‘Dunning Kruger crew’ genoemd, ook zo’n interessant fenomeen! Het Dunning-krugereffect is het psychologische verschijnsel waardoor mensen die incompetent zijn in een taak hun prestaties hoger inschatten dan deze in werkelijkheid zijn. Denk bijvoorbeeld aan al die mensen die tijdens de pandemie opeens verstand leken te hebben van de virologie. En ook in het vrije coachvak zien we helaas mensen die iets te gemakkelijk denken: ‘Coachen? Oh, dat kan ik ook!’ En tenslotte zullen er vast ook mensen zijn die precies weten wat ze waard zijn en die hun eigen competentie-niveau heel juist inschatten, maar ik ken er niet veel, jij?

Hoe kun je effectief mee omgaan met imposter-gevoelens?

Als het gaat om dealen met ongemakkelijke gedachten en gevoelens, dan is ACT van onschatbare waarde. ACT helpt je niet zozeer van deze gevoelens af, maar leert je hoe je ermee kunt leven terwijl je gaat doen wat je belangrijk vindt.

Hier zijn vijf praktische, op ACT gebaseerde tips om je imposter-gevoelens te managen:

  1. Herken en benoem de gedachten: Zeg tegen jezelf: “Aha, daar heb je dat Imposter-verhaal weer.” Door dit te herkennen en te benoemen, reduceer je de impact ervan en wordt het minder overweldigend.
  2. Maak ruimte voor de gevoelens: Zoals met alle lastige gevoelens: ze willen maar één ding en dat is door jou gevoeld worden. Al is het maar voor een paar minuten. Geef ze dus ruimte in je lijf, wees er nieuwsgierig naar en adem wat dieper in en uit terwijl je ze blijft voelen.
  3. Onderzoek je waarden: Wat maakt dat je het zo graag goed wilt doen als coach? Wat voor coach wil je zijn voor die ander? Wat daarin vind je echt belangrijk? Concentreer je op deze waarden in plaats van op je angsten. Door je te richten op wat je wilt bijdragen, vermindert de greep van het imposter-fenomeen.
  4. Neem toegewijde actie: Bepaal kleine acties die in lijn zijn met je waarden en zet bewuste stappen, zelfs als je je een bedrieger voelt. Dit kan iets eenvoudigs zijn zoals: vragen naar feedback, het bijwonen van intervisie of het zoeken van een oefenmaatje om nieuwe vaardigheden te oefenen.
  5. Beoefen zelfcompassie: Weet dat je bepaald niet alleen bent met deze gevoelens. Sta jezelf toe ze af en toe even te voelen. Ga vriendelijk met jezelf om als je ze voelt. Trakteer je zelf op een fijne wandeling, mooie muziek of bel een goede vriend(in).

Onthoud: elk gevoel van bedrog is gewoon een teken dat je uitdagingen bent aangegaan en dus eigenlijk goed bezig bent. Denk niet dat deze gevoelens weg zullen gaan door nóg een boek of cursus. Accepteer dat ze er altijd zullen zijn, juist ook als je nieuwe successen boekt. Maar weet óók dat ze niet veel zeggen over je competentie-niveau en dat ze je zeker niet tegen hoeven te houden.

En mocht je toch heel graag nog één cursus willen doen, laat het dan een cursus ACT zijn… (o;

Tot slot een leuk weetje: wist je dat Jodie Foster, Lady Gaga en Howard Shultz er ook last van hebben?

 

Zin om ACT te leren inzetten als coach?

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

Toen ik 17 was, keek ik met wat vrienden naar de film Koyaanisqatsi. De titel is een Hopi-woord dat “leven uit balans” betekent en de film verkent dit thema door middel van time-lapses en slow-motion cinematografie. De muziek van Philip Glass en de jointjes die rondgingen maakten het geestverruimende feestje compleet.

Toen ik tijdens een weekend-workshop met Byron Katie (schrijfster van het boek ‘Vier vragen die je leven veranderen’) een wandeling maakte in het park gebeurde er iets bijzonders. Nadat ik anderhalve dag op alles wat ik geloofde was bevraagd ‘of het wel echt waar was’ en ‘of ik soms ook bewijs had voor het omgekeerde’, was zelfs een boom niet meer een boom. De boom die ik zag was opeens een soort prachtig levend wezen met heel veel armen die vol verlangen naar de hemel uitreikten…

Toen ik tijdens een boeddhistische meditatie-retraite werd uitgenodigd om alle aanwezigen te zien als één groot, verbonden lichaam, kon ik dat af en toe echt even zo ervaren.

Ben je er nog? Ok, gelukkig!

En ja, het gaat goed met me, je hoeft niemand te bellen.

Maar onlangs kreeg ik dus dat zelfde ongrijpbare, prettige geestverruimende gevoel weer toen ik voor mijn podcast in gesprek was met Gijs van Dinther.

Gijs is o.a. coach in de IT-wereld, hield zich lang bezig met sjamanisme en ontwikkelde daarna een fascinatie voor nondualiteit. Mocht dat je nog weinig zeggen: het begrip nondualiteit komt van de oude Indiase Advaita filosofie. ‘A-dvaita’ betekent letterlijk: niet-twee en ze gaat ervanuit dat uiteindelijk alles één is in het universum, dat alles verbonden is met alles en dat de vrije wil niet bestaat. Sterren dansen om elkaar heen, atomen dansen om elkaar heen, mensen dansen om elkaar heen…  Kortom: alles gebeurt gewoon.In dit gesprek verkennen wij deze fascinerende filosofie en raken wij en passant ook nog ACT en het boeddhisme aan. Ik durf rustig te stellen dat dit een geestverruimende episode is geworden, dus geniet ervan.


Zin om ACT te leren inzetten als coach?

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

Met de trein onderweg naar een training in de buurt van Leiden.

Er ligt wat sneeuw op het spoor en yep, het treinverkeer is ontregeld.

Ik moet twee keer overstappen en de eerste trein heeft al vertraging. De tweede trein is in zijn geheel uitgevallen. Domino-effect. Nu wordt het echt penibel of ik nog op tijd ga komen.

Ik heb zo een nieuwe groep op een mij onbekende locatie, dus wat voorbereidingstijd ter plaatse is geen luxe.

Ik loop een bomvol perron op en het display zegt ‘Leiden CS’ en in de verte komt een trein aan. Komt het dan toch nog goed? Op de trein staat echter ‘Den Bosch’ en dat is 180 graden de andere kant op. Totale verwarring, zowel op het perron als in de trein. Niemand weet waar deze trein naartoe gaat.
Ik zie een conducteur op het perron en stap de trein weer uit. Er staat een hele groep mensen om hem heen. En hij zegt:

‘Ik sjchàm men aigen dòd aigenlijk… het is verschrikkelijk! Ik hab zalf ook gèn idee! Het beste wa ge kun toen is kieken woar de machinist gàt zetten… En da es dan de richting woar de trein nartoe gaat!’

Zijn woorden raken me, merk ik. Doordat hij tegen alle verwachting in zo ontzettend menselijk is. En pragmatisch tegelijk.

Ik ga zo training geven over Coachen met ACT en besef dat dit de essentie is: Medemenselijk zijn in het contact en samen – voorbij oordelen over goed en slecht – doen wat werkt voor de doelen en waarden van je coachée.

De trein blijkt rechtsomkeert te maken en terug te gaan naar Leiden. Ik heb dus geluk, ben nog net op tijd op de training en heb een leuk verhaaltje om de dag te openen. Dank je wel, fijne conducteur!

Zin om ACT te leren inzetten als coach?

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

Stel je voor dat je een collega hebt, die soms best verstandige dingen zegt, maar die ook heel vaak extreem kritisch, cynisch en zorgelijk is, die overal beren op de weg ziet en die je soms zelfs uitscheldt…

Zou je die collega altijd serieus nemen?

Waarschijnlijk niet.

Toch nemen de meesten van ons hun eigen verstand wél zo serieus, waar of niet?

En zeg eens eerlijk: lijkt ons verstand niet een beetje op die collega?

Volgens ACT zitten we wat dit betreft allemaal ‘in het zelfde schuitje’. We hebben allemaal een verstand dat ons wil behoeden voor grofweg 3 gevaren die ons overleven van oudsher in de weg stonden. Onbewust vragen we onszelf voortdurend 3 dingen af:

  1. Ben ik veilig?
  2. Heb ik genoeg?
  3. Hoor ik nog bij de tribe?

Met als gevolg  dat we vaak veel angstiger, behoeftiger en pleasender zijn dan nodig is… En voortdurend worden afgeleid van de dingen die er echt toe doen. En ja, reclamemakers, politici en andere manipuhelpers spelen hier handig op in.

Tsja, hoe ga je om met zo’n verstand?

Eigenlijk heel simpel: zoals met een radio op de achtergrond.

Soms hoor je iets leuks of nuttigs en kun je er gericht naar luisteren. En heel veel is gerecyclede onzin. Radio ‘angst nieuws’. Shit-FM.

Helaas kun je deze radio niet uitzetten. En er heel hard tegen roepen dat-ie andere muziek moet spelen heeft ook niet zo veel zin.

De kunst is daarom die radio gewoon te laten spelen terwijl jij focust op wat er écht toe doet.

Weet je hoe bevrijdend dat is? Voor mij en vele anderen maakt dit echt een wereld van verschil!

Zou je zelf zo willen leren omgaan met je verstand? En het vervolgens als ACT-coach ook aan anderen leren?

In dat geval bieden we je talloze mogelijkheden, zoals:

En stel nu dat je zelf ACT al kent, maar ook echt dit soort collega’s hebt… dan gun je die vast ook wat meer ACT-skills?

Hoe zou het zijn als je in staat was om je collega’s (en anderen) te trainen in het krachtige ACT-gedachtegoed? Zodat ook zij hun angstige verstand wat minder serieus gaan nemen? En dit weer kunnen doorgeven aan hun leerlingen of cliënten?

In dat geval bieden we je zelfs een: Train-de-Trainer Coachen met ACT.

Mocht je twijfelen of dit al iets voor je is, neem dan gerust even contact op, dan denken we met je mee. En we waarderen het enorm als je anderen hierop wijst!

Zin om ACT te leren inzetten als coach?

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

Een van mijn favoriete quotes is deze van Carl Rogers:

“The curious paradox is that when I accept myself, just as I am, then I can change.”

En om dan metéén nog maar een beroemde Carl te citeren, Carl Gustav Jung zei ooit:

‘What you resist, persists’.

Als we deze wijsheden vertalen naar coaching, dan zou je kunnen zeggen dat we mensen vooral helpen om zichzelf te accepteren, zodat ze daarna kunnen veranderen (Rogers). En wanneer we ons verzetten tegen de coachée, of die zelfs veroordelen, dan zetten we de dingen juist vast (Jung).

Ik denk dat we ‘Onvoorwaardelijke acceptatie’ pas echt op waarde kunnen schatten als we ook nadenken over het effect van de afwezigheid ervan. In deze blog in de serie ‘Effectieve coaching skills’ onderzoeken we beide kanten van de zaak.

Je mensbeeld maakt zichzelf waar!

In het boek Effective psychotherapists stellen Miller en Moyers dat er grofweg drie mensbeelden bestaan:

  1. De mens is van nature egoïstisch, vijandig, anti-sociaal en destructief
  2. De mens is in principe een onbeschreven blad, waar door genen en opvoeding ‘op geschreven wordt’ en wat dit betreft kun je als mens zowel geluk hebben als pech.
  3. De mens is van nature creatief, constructief en geneigd tot samenwerking. In een ondersteunend klimaat zullen mensen zich ontwikkelen in een positieve en pro sociale richting.

Helaas is géén van deze mensbeelden bewijsbaar, maar gelukkig is er wél bewijs voor het feit dat mensbeelden werken als een Self Fulfilling Prophecy: ze maken zichzelf waar!

Dit is onder andere aangetoond in een onderzoek waarbij ze keken naar het mensbeeld van twee typen managers: zij die geloofden dat hun medewerkers lui, ongemotiveerd en onbetrouwbaar waren versus hen die geloofden dat hun medewerkers van goede wil, creatief en verantwoordelijk waren. Hoe zou jij je gedragen onder elk van deze typen managers? Soortgelijke uitkomsten zie je in onderzoek naar verschillende typen therapeuten.

Kortom: als jij een constructief gesprek wilt met je coachées, dan weet je nu welk mensbeeld daarbij gaat helpen! In dit geweldige boek lees je trouwens nog veel meer over het effect van je eigen mensbeeld.

Weerstand aan en uit zetten

Wist je dat je weerstand bij cliënten of coachées vrij gemakkelijk ‘aan’ en ‘uit’ kunt zetten middels je eigen houding naar hen toe? En dat onvoorwaardelijke acceptatie hierbij een grote rol speelt? De volgende anekdote maakt dit heel duidelijk.

William Miller was nog maar net afgestudeerd als psycholoog toen hij aan het werk ging op een behandelafdeling voor mensen met een alcoholverslaving. Omdat hij enkel theoretische kennis had over verslaving, was hij nieuwsgierig hoe het écht was om alcoholverslaafd te zijn. Hij bedacht: aan wie kan ik dat beter vragen dan aan de verslaafden zelf? In de gesprekken die hij voerde stelde hij zich open en nieuwsgierig op. Zo leerde hij niet alleen veel over verslaving, maar ontdekte hij iets veel belangrijkers: deze mensen dachten veel beter na en waren zich veel bewuster van hun dilemma dan hun behandelaars dachten. Toen hij later hun dossiers bekeek, zag hij een schrijnend contrast tussen zijn eigen positieve beeld van deze mensen en de negatieve etiketten die hun behandelaars aan hen hadden toegekend. NB: dit was in een tijd dat verslaving werd gezien als ‘een persoonlijkheidsstoornis’ en verslaafden als ‘Pathologische leugenaars die lijden aan karakterzwakte’. Het is niet moeilijk te begrijpen dat een dergelijke bejegening vooral leidde tot weerstand en non-coöperatief gedrag.

In retrospectief kunnen we zeggen dat de open, nieuwsgierige en oprecht geïnteresseerde houding van William Miller een groot contrast vormde met wat in die tijd gebruikelijk was. Het legde dan ook de basis voor wat later wereldberoemd zou worden als de methode Motiverende gespreksvoering (Miller en Rollnick, 2012).

Misschien bedenk je nu: ‘Huh? Maar soms moet je mensen toch ook gewoon confronteren met hun gedrag? En inderdaad, onderzoek laat zien dat milde confrontatie kan leiden tot zelfonderzoek en verandering, maar ALLEEN wanneer dit plaatsvindt in de context van een veilige, empathische en accepterende relatie.

Hoe werkt acceptatie in de praktijk?

Een eerste vraag is misschien WAT je moet accepteren? Uiteraard is het niet zo dat je alles maar goed moet vinden! Je mag nog steeds je persoonlijke grens aangeven als een coachée er overheen gaat. Je mag ook je zorg uitspreken als je coachée over risicovol gedrag verwoordt. En je mag of moet zelfs actie ondernemen wanneer je vermoedens hebt van kindermishandeling of het risico op suïcide.

Waar het vooral over gaat is dat je een veilige, oordeelsvrije ruimte creëert waarin de coachée zichzelf kan onderzoeken in dialoog met jou. Een beetje zoals in die beroemde uitspraak van Rumi: “Voorbij goed en kwaad is een veld. Daar wil ik je graag ontmoeten”. Hoewel je het gedrag niet altijd accepteert, accepteer je onvoorwaardelijk de intrinsieke waarde van ieder mens.

Vanuit ACT heb ik trouwens ontdekt dat je daarbij soms vooral je eigen binnenwereld moet accepteren. Immers als je coachée dingen zegt waar je iets van vindt of iets negatiefs bij voelt, dan kan zomaar de neiging ontstaan om daar metéén op te reageren. Dikke kans dat dat nogal oordelend over komt. Op het moment dat je je eigen innerlijke ongemak kunt opmerken en verdragen ben je veel beter in staat om echt te luisteren en je oordeel te parkeren. Ook Miller en Moyers stellen dat de beoefening van mindfulness hierbij heel behulpzaam is. Breinonderzoek laat zelfs zien dat bij regelmatige beoefening hiervan de ‘milde, open aandacht’ zich kan ontwikkelen van ‘state’ (tijdelijke toestand) naar ‘trait’ (duurzame eigenschap). In deze blog vertel ik daar meer over.

Gesprekstechnisch komt deze vierde, effectieve coaching skill vooral neer op het stellen van open, onderzoekende en waarderende vragen afgewisseld met empathische luisterreacties en korte momenten van stilte. Miller en Moyers stellen trouwens dat lange stiltes (zonder empathische luisterreacties) behoorlijk tricky kunnen zijn omdat coachées dan hun ergste angsten en zelfoordelen op die stilte kunnen projecteren. Denk aan gedachten als: ”De coach vindt het vast heel stom wat ik zeg!”.

Samenvattend

Als je als coach een accepterende basishouding hebt (wat niet betekent dat je alles maar goed vindt), dan zal dat weerstand en defensiviteit doen afnemen en samenwerking en constructiviteit doen toenemen. Realiseer je dat onder die basishouding een bepaald mensbeeld ligt dat werkt als een Self Fulfilling Prophecy. Soms is hetgeen je te accepteren vooral je eigen innerlijke ongemak, met name als je een oordeel ervaart over het gedrag van de ander. Het goede nieuws tenslotte: dat verdagen van innerlijk ongemak en het sturen van je aandacht is heel goed te trainen middels ACT en Mindfulness.

Inspiratie en trainingsaanbod

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan hier in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

 

‘Ik durf het bijna niet te vertellen, maar mijn dochter van 17 werkt in de horeca en heeft laatst dus alle tip die ze kreeg in haar eigen zak gestoken! Ja, ok, ze had na 6 weken nog steeds geen loon ontvangen, maar toch… Dit is gewoon diefstal… Ik vind dat zó erg!’

Zo begon een coachee laatst haar verhaal. Hoe zou jij reageren?

Verderop lees je hoe ik reageerde, maar eerst even wat context. Eerder schreef ik een blog over ‘De 8 dingen die goede coaches wel doen en ‘slechte’ coaches niet’. Ik liet me daarvoor inspireren door het boek ‘Effective Therapists‘ van William R. Miller en Theresa B. Moyers. Zij spitten ruim 70 jaar onderzoek naar effectiviteit in therapie door en ontdekten dat er 8 kenmerken zijn die effectieve therapeuten onderscheiden van niet zo effectieve – ongeacht de methode die zij gebruiken. Het goede nieuws is dat deze kenmerken voor een belangrijk deel trainbare vaardigheden zijn, zeker als iemand daartoe gemotiveerd is. Omdat ik dit zulke fascinerende én hoopgevende kennis vind heb ik besloten om over elke van deze kenmerken een aparte blog te schrijven. Deze gaat dus over vaardigheid #1: Empathisch luisteren.

Accurate empathy

Deze eerste vaardigheid is ooit al beschreven door Carl Rogers en hij noemde het ‘accurate empathy’. Het gaat er dus om dat je je inleeft in je coachee, maar dan liefst wel een beetje ‘raak’. Dat gaat dus verder dan uitspraken zoals: ‘Ik begrijp het’, ‘Ik hoor je’, of: ‘oh, wat vervelend’. Dat is misschien wel goed bedoeld, maar het is niet erg accuraat. Het zijn immers makkelijke zinnetjes die iedereen kan zeggen, óók als je er helemaal niks van begrijpt.

Vier manieren om accurate empathie te tonen.

Nu kun je als coach of therapeut accurate empathie grofweg op vier manieren tot uiting brengen. Je kunt:

  1. Allereerst een warme en informele sfeer creëren, waarin mensen zich vrij voelen om hun gedachten en gevoelens te delen. Dit kan je bereiken door een open houding aan te nemen, oordeelsvrij te luisteren en ook non-verbaal je betrokkenheid te tonen (oogcontact, mimiek, lichaamshouding, stemgebruik).
  1. Open vragen stellen vanuit een oordeelsvrije, onderzoekende houding. Misschien vraag je het niet letterlijk, maar in je achterhoofd klinken vragen als: ‘Hoe is het om jou te zijn?’ ‘Hoe ervaar jij je dagelijkse leven / de situatie waarover je spreekt?’ ‘Hoe ziet de wereld eruit door jouw ogen?’
  1. Reflectief luisteren, zoals ik eerder beschreef in deze blog. In het kort komt het neer op het geven van mini-samenvattingen waarbij je soms dicht bij de taal van de coachee blijft, maar soms ook gist naar de diepere betekenis. Je luistert dan als het ware ‘tussen de regels door’ naar dieper liggende emoties, zorgen, waarden, verlangens, etc. Hieronder geef ik zo een korte demo.
  1. Valideren van de ervaringen (emoties en belevingen) van de coachee. Dit kan met korte zinnen zoals: ‘Het is heel begrijpelijk dat je [iets moeilijks] zo ervaart’, ‘Dat hoor ik vaker. Ik denk dat heel veel mensen dat zo beleven’, ‘Dat moet heel zwaar zijn… als ik in jouw schoenen stond zou ik waarschijnlijk óók…’ Eigenlijk zeg je met dit soort statements: ‘Je hoeft je nergens voor te schamen of je alleen te voelen, want dit hebben heel veel mensen’. Omdat we sociale dieren zijn die ‘er bij willen horen’ zou het mij niks verbazen als dit soort uitspreken letterlijk iemands zenuwstelsel tot rust brengen.

Voorbeeld van een gesprekje

Hieronder zie je een voorbeeld van een kort coachgesprekje waarin overwegend gebruik wordt gemaakt van accurate empathie in de vorm van reflectief luisteren:

Coachee: Ik durf het bijna niet te vertellen, maar mijn dochter van 17 werkt in de horeca en heeft laatst dus alle tip die ze kreeg in haar eigen zak gestoken! Ja, ok, ze had na 6 weken nog steeds geen loon ontvangen, maar toch… Dit is gewoon diefstal… Ik vind dat zó erg!

Coach: Het klinkt alsof je je schaamt voor wat je dochter deed… [reflectie van de emotie]

Coachee: Ja, dat is ook zo!

Coach: Want het druist in tegen waar jij voor staat… [Reflectie van de inhoud of reden]

Coachee: Ja, precies, ik vind dat echt niet oké!

Coach: Hmm…  zo te horen is integriteit heel belangrijk voor je… [Reflectie van een waarde]

Coachee: Ja, dat klopt! En dat mijn kind dan niet integer handelt… dat vind ik zó erg! Dan denk ik echt: waar hebben wij als ouders een afslag gemist?

Coach: Dat klinkt heel definitief… bijna alsof de opvoeding nu min of meer mislukt is… [Set-up voor een herkadering]

Coachee: Hmm… ja… zo voelde dat wel ja…

Coach: Ja… terwijl je net zo goed kunt zeggen dat die opvoeding nog steeds gaande is… en dat je haar door dit te bespreken juist aan het opvoeden bent… [herkadering]

Coachee: Hmm… ja, dat is óók zo… we hebben er inderdaad goed over gesproken. En ze heeft beloofd dat ze dit niet meer zou doen…. Maar ik blijf dus maar als een stresskip aan haar hoofd zeuren hierover…

Coach: En dat is niet wat je wilt… [de zin afmaken]

Coachee: Nee, want ik ben wel heel blij dat ze het aan ons heeft verteld. Als ik zo blijf zeuren, dan vertelt ze het een volgende keer misschien wel niet… Misschien moet ik haar dat óók vertellen… Hoe blij ik ben dat ze het met ons heeft gedeeld.

Coach: Dat zal ze vast fijn vinden… [Bevestiging]

Kortom: wil je dat je coachees zich veilig voelen om met jou hun zielenroerselen te delen, zorg dan voor accurate empathie door een warme, informele sfeer te creëren, open vragen te stellen, reflectief te luisteren en hun emoties te valideren.

Tot zover Effectieve coachvaardigheid # 1… Stay tuned voor de overige 7!

Zin om ook te leren motiveren als een pro?

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

Wist je al dat hééél veel problemen van mensen voortkomen uit hun onwil om te voelen wat ze voelen? Ga maar na: als je als mens iets onaangenaams voelt (denk aan angst, verdriet of boosheid en al hun varianten) dan kunnen wij kiezen voor een ‘quick fix’ om dat gevoel ‘weg te toveren’. Mensen zijn daarin best vindingrijk, kijk maar:

> Bij verveling op je telefoon gaan (ook als je met anderen bent)
> Series bingewatchen op Netflix
> Urenlang op Funda of koopjessites rondhangen zonder duidelijke aanleiding
> Impulsaankopen doen
> Te veel of juist veel te weinig eten
> Dingen kopen die je niet nodig hebt
> De huid open krassen of snijden
> Drugs en/of alcohol gebruiken
> Partner of kind uitfoeteren of zelfs mishandelen
> Urenlang porno kijken
> Online gokken

Over gokken gesproken: ik gok dat je minstens één van die dingen weleens hebt geprobeerd.

I know I have.

En inderdaad: op de korte termijn werken die gedragingen best goed, want je rotgevoel gaat er door weg…. Voor even dan. Want als we heel eerlijk naar ons leven kijken, dan komen die nare gevoelens vaak ook weer terug, waar of niet? Als we pech hebben, zijn onze problemen zelfs alleen maar groter geworden. En vermoedelijk zal niemand die dit soort dingen veelvuldig doet, zeggen: ‘dit is wie ik wil zijn!’

De context binnen in jou

Gelukkig heeft ACT hier iets op gevonden. Binnen ACT geloven we namelijk dat we niet alleen in de context buiten ons dingen kunnen veranderen, maar óók in de context binnen in ons!

Hoe dat werkt heb ik geprobeerd te verhelderen met het plaatje hieronder. Ik denk dat je intuïtief wel snapt wat het verschil is tussen A en B:

En om het nog wat concreter te maken:

> Wie zou je liever als collega hebben: A of B?
> Met wie zou je liever trouwen: A of B?
> Wie zou je een kind als vader of moeder gunnen: A of B?
> En tenslotte: wie zou je zelf liever zijn: A of B?

Ik kan me voorstellen dat de tekst en het plaatje best confronterend zijn, maar ik zou je nooit confronteren zonder een alternatief te bieden. Binnen ACT weten we hoe je je kunt ontwikkelen van A naar B. In ons boek over ACT hebben Jaan en ik deze vaardigheid Actieve Acceptatie genoemd en we onderscheiden daarin 4 stappen die je kunt onthouden met het woord ETRE

De 4 stappen van ETRE

Erkennen. Voordat je een innerlijk ongemak kunt accepteren, zul je het moeten erkennen. Zeg bijvoorbeeld in stilte tegen jezelf: Dit is verdriet… Of: er is angst…Of simpelweg: ‘Boos’.

Toelaten. Bij deze stap zeg je innerlijk ‘ja’ tegen het gevoel. Het is alsof je het gevoel toestemming geeft om er een tijdje te zijn. Zeg bijvoorbeeld tegen jezelf: ik vind dit niet fijn, maar ik laat het toe. Of: laat me dit maar voelen, het is er toch al. Of zeg simpelweg ‘ja’.

Ruimte geven. Deze stap is het meest lichamelijk van aard en werkt het beste als je je heel even terug kunt trekken. Je kunt bijvoorbeeld even gaan zitten of liggen met twee zorgzame handen op die plek. Of je kunt een stukje wandelen en wat dieper ademen, terwijl je blijft voelen wat daar gevoeld wil worden.

En verder. Nadat je jezelf zo even ruimte hebt gegeven om te voelen, ga je verder met je dag. De kans is groot dat je nu eerder wijs zult handelen in plaats van automatisch reageren op de trigger die je van streek maakte. Uiteraard kun je je waarden hierbij als leidraad nemen. Zo krijg je dus steeds meer grip op je gedrag en plant je steeds vaker zaadjes van toewijding in je leven!

Zin om ACT te leren inzetten als coach?

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

Een van de lastigste ACT-vaardigheden om uit te leggen is Zelf-als-context… Alleen die naam al!

Daarom hebben Jaan en ik het in ons ACT-boek voor coaches anders genoemd: ‘Een ruime, flexibele zelfbeleving’. En ook die benaming roept nog weleens vragen op.

Maar laatst hoorde ik een hele heldere, nieuwe metafoor van Rupert Spira (een spiritueel leraar uit de Indiase Advaita traditie). Hij zei in een zaal vol mensen: ‘kijk, eens om je heen en vertel me wat je ziet…’

En de mensen zeiden: ‘We zien jou en bloemen en stoelen en elkaar…’

‘Klopt helemaal, zei Rupert… Maar het belangrijkste is nog niet genoemd. We kunnen hier zo met elkaar zitten omdat we in een grote, open ruimte zitten… En als ik je zou vragen om jezelf te beschrijven dan vertel je me waarschijnlijk óók over ‘de objecten in de kamer’, zoals: je gevoelens, je fysieke sensaties, je gedachten, de verhalen en overtuigingen die je hebt over jezelf. Maar je vertelt me niet over ‘de kamer’…

Je bent niet wat je denkt
En weet je, dit is goed nieuws! Want wát je ook denkt of voelt, je bent altijd groter en ruimer dan dat. Je bent immers de kamer waarin al dat voelen en denken zich afspeelt.

En het bijzondere is: de kamer staat zelfs los van wat zich daarin afspeelt… Of je gedachten en gevoelens nu prettig zijn of niet, de kamer is de kamer. Sterker nog: de kamer die je bent staat zelfs los van leeftijd, gender, etniciteit en ze zal er altijd zijn zolang je leeft.’

Tot zover Ruperts uitleg. Als ik het in officiële ACT-termen zou moeten zeggen: Rupert Spira legt hier heel mooi het verschil uit tussen ‘Self-as-content’ (zelf-als-inhoud) en ‘Self-as-context’!

Maak je kamer gezellig!
Mocht je nu het idee ‘slechts een kamer te zijn’ een beetje saai en leeg vinden: don’t worry! Niemand weerhoudt je ervan je kamer een beetje gezellig in te richten en te genieten van ‘de bloemen, de kaarsen en de muziek’. Je kunt zelfs met je kamer op reis gaan en allerlei avonturen beleven! En ja, vroeger of later ontstaat er wat rommel in de kamer…that’s life! Weet dan dat je die rommel ook weer kunt opruimen en vooral: dat ‘de rommel’ niet de kamer definieert!

Dus als je binnenkort weer op een feestje bent en iemand zegt: ‘Hé, hoi, wie ben jij?’
Dan zeg jij natuurlijk gewoon: ‘Ik ben geen meubelstuk, maar een kamer!’
Wedden dat je daarna een leuk gesprek hebt?

Zin om ACT te leren inzetten als coach?

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

Het is je vast weleens opgevallen dat veel trainers en coaches gek zijn op modellen. Denk hierbij aan Kolb’s leerstijlen, de piramide van Maslow, DiSC, het Enneagram en Mehrabian’s 7% regel.

Ik snap die aantrekkingskracht heel goed, want leuke modellen geven houvast en maken de complexe werkelijkheid eenvoudig en overzichtelijk.

Nu gun ik ieder mens in deze VUCA-wereld (zie onder) een beetje houvast en overzicht, maar wat als dat gebaseerd is op pseudo-wetenschap? En opgepoetst met mooie kleuren, een goed marketing-verhaal en een glimmende buitenkant?

Momenteel lees ik de ruim 1000 pagina’s tellende ‘A skeptic’s HR Dictionary’ waarin Patrick Vermeren de wetenschap heeft uitgepluisd achter o.a. de bovengenoemde modellen. En sorry als je eraan gehecht bent, maar Patrick Vermeren heeft slecht nieuws voor je. Ik moet zelf ook bekennen dat ik aan sommige modellen best wel gehecht ben (geweest) en ze als trainer ook weleens vol enthousiasme tevoorschijn heb getoverd. Maar als ik Patrick Vermeren mag geloven zijn al de bovengenoemde modellen inmiddels gedebunked. Je leest het goed: ze zijn wetenschappelijk gezien tot ‘mythen’ verklaard. En ja, dat doet pijn. Ook bij mij.

Zijn ze daarmee waardeloos geworden? Nou, als je het aan Patrick Vermeren vraagt zijn ze zelfs schadelijk. In zijn TEDx-talk legt hij dat heel helder uit. Ook haalt hij Gloria Steinem aan: ‘The truth will set you free, but first it will piss you off!’

Zelf zal ik niet zo snel zeggen dat iets waardeloos of schadelijk is, maar ik word hierdoor wel bevestigd in mijn keuze om vooral te focussen op methoden die grondig zijn onderzocht en wetenschappelijk zijn onderbouwd. Het goede nieuws daarbij: dat zijn er meer dan genoeg!

En dat is ook waarom ik ACT zo waardeer. Grondlegger Steven Hayes is een bescheiden man die pas na twintig jaar wetenschappelijk onderzoek met zijn bevindingen naar buiten kwam. Daarnaast is het een kernwaarde in de wereldwijde ACT-community om open te staan voor kritiek en voortdurend de inzichten aan te scherpen op basis van nieuw bewijs. En inderdaad: ook ACT kent modellen, zoals de Hexaflex en de ACT-Matrix. Maar deze zijn wel ‘backed by science’ en dat maakt een groot verschil.

Wellicht een mooie reflectie-vraag voor jezelf of met collega’s: Hoe belangrijk vind jij het dat modellen door degelijke wetenschap zijn onderbouwd?

En oh ja: De  VUCA-wereld die ik eerder noemde staat voor Volatile, Uncertain, Complex, Ambigue…
Of vrij vertaald: Veranderlijk, onzeker, ingewikkeld en dubbelzinnig…
En als je het mij vraagt: knotsgek, maar gelukkig ook heel mooi!

Zin om op je tijgerpantoffels te leren over Provocatief Coachen?

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).