Nadat ik van school ben getrapt zwerf ik een tijdje rond in New York. Ik ben zestien en háát nepheid en hypocrisie en als ik om me heen kijk dan zie ik bijna niets anders. Hoewel ik allerlei verschillende mensen ontmoet, voel ik me toch vaak eenzaam en teleurgesteld, omdat ik wanhopig, maar tevergeefs, op zoek ben naar echtheid en oprechte verbinding. Mijn belangrijkste drijfveer is het behouden van de onschuld van kinderen terwijl ik mezelf probeer te beschermen tegen de harde realiteiten van de volwassenheid. Uiteindelijk beland ik in een instelling, waar ik terugkijk op mijn ervaringen van de afgelopen tijd en nadenk over mijn verlangen naar waarachtigheid en oprechte menselijke interacties.

Dit is mijn ultra korte samenvatting van hét boek dat mij het meest is bijgebleven van mijn Engelse leeslijst op de middelbare school: ‘A catcher in the Rye’ van J.D. Salinger. Ik weet dat ik niet de enige fan ben. Hoewel het boek dateert uit 1951 is het nog steeds ongekend populair, met name bij jongvolwassenen. Zouden zij soms in het bijzonder iets hebben met echtheid?

Echtheid en coaching

Misschien vraag je je af wat dit te maken heeft met coaching? Welnu, je kunt erop rekenen dat vrijwel elke coachée het zelfde verlangen heeft als Holden Caulfield. In feite zijn we allemaal op zoek naar echtheid en oprechte verbinding, niet waar? En in de kwetsbare positie van coachée wil je weten of je je coach kunt vertrouwen. Ik geloof dat we allemaal antennes hebben om aan te voelen of iemand ‘echt’ is en ik vermoed dat dit een evolutionair ontwikkeld vermogen is. Iemand die niet ‘echt’ is kon vroeger immers zo maar een gevaarlijke bedrieger zijn of lid van een vijandelijke stam. Daarnaast leven we in een tijd waarin écht’ en ‘nep’ steeds lastiger van elkaar te onderscheiden zijn, denk aan: fake news, insta-filters en ‘kunstmatige’ intelligentie.

Vertaald naar coaching roept dit vast allerlei vragen op, zoals:

  • Wat betekent dat eigenlijk: ‘echt’ zijn als coach?
  • Moet je dan alles zeggen wat je voelt en denkt?
  • En wat als je een oordeel over je coachée hebt of iets negatiefs ervaart?

Hieronder zal ik deze vragen beantwoorden en daarbij put ik uit het boek ‘Effective Psychotherapists‘ van William R. Miller en Theresa B. Moyers. Eerder schreef ik een blog over ‘De 8 dingen die goede coaches wel doen en ‘slechte’ coaches niet’ en daarin vind je een beknopte samenvatting van dit boek.

Weten wat er in je omgaat tijdens het coachen

Volgens Miller en Moyers is het allereerst essentieel dat je opmerkzaam kunt zijn van het effect van de coachée op jou in real time tijdens de sessie. Het beoefenen van mindfulness kan hierbij enorm behulpzaam zijn. Ook blijkt er een positieve relatie te zijn tussen acceptatie van jezelf en van anderen. Het omgekeerde geldt ook: wanneer we dingen van onszelf niet accepteren bestaat er altijd het risico op projectie. Hierbij schrijven we aan anderen toe wat we in onszelf onderdrukken. Een catchy engels gezegde hierover is: If you spot it, you got it!

Ten tweede is het belangrijk om te voorkomen dat je jezelf anders voordoet dan je bent. En wat je ook deelt over je innerlijke ervaring, doe dat altijd in het teken van de andere effectieve coachingskills, zoals empathie, acceptatie en waardering.

Gepaste zelfonthulling

Is het nu wel of niet oké om dingen over jezelf te vertellen? Het blijkt dat coaches hier onderling sterk in kunnen verschillen. Sommige coaches vertellen vrijwel niets over zichzelf en anderen zijn heel open. Welnu, de laatste groep heeft het onderzoek aan hun kant: de onderzoekers Hill, Knox en Pinto-Coelho stellen dat zelfonthulling een duidelijk verband heeft met een goede therapeutische relatie en betere uitkomsten. Wel is van belang dat zij zich daarbij houden aan onderstaande tips:

  1. Zelfonthulling zou een terughoudende en bewuste keuze van de coach moeten zijn en niet een automatisch of associatief spuien van persoonlijke info.
  2. Zelfonthulling werkt het beste als je daarmee je gedeelde menselijkheid laat zien. Dit is overigens iets dat in ACT min of meer vanzelfsprekend is, bijvoorbeeld als het gaat over het hebben van lastige gedachten en gevoelens. Die hebben we immers allemaal.
  3. Zelfonthulling is het meest gepast als je vooraf inschat dat je coachée hierbij gebaat is. Vervolgens dien je zorgvuldig op te merken hoe je coachée hierop reageert, zodat je in kunt schatten of het inderdaad behulpzaam is. Uiteraard kun je dit ook vragen aan je coachee.
  4. Voel je zeker niet verplicht om alles te vertellen wat je voelt, ervaart of denkt. Dat is niet wenselijk en kan onnodig pijnlijk of zelfs schadelijk zijn.
  5. En met de laatste tip komen we terug bij Holden Caulfield: de afwezigheid van ‘phoniness’ (nepheid; onoprechtheid) is misschien nog wel belangrijker dan de aanwezigheid van ‘genuineness’ (echtheid; oprechtheid).

Hoe om te gaan met negatieve gevoelens jegens je coachées?

Zolang je vooral waardering en ‘professionele liefde’ voor je coachée voelt is het relatief makkelijk om ‘echt’ te zijn. Maar stel dat je in een gedwongen kader werkt, zoals bij de reclassering, de jeugdbescherming of elders, dan is het bijna onvermijdelijk dat je ook wel eens negatieve emoties ervaart of een oordeel hebt over de ander. Zelf heb ik dat onder andere ervaren bij mensen die nogal gewetenloos, extreem dominant of narcistisch gedrag vertoonden.

Voor dit soort situaties stellen Miller en Moyers het volgende: om hier wijs te kunnen handelen is een noodzakelijke, eerste stap dat je je negatieve emoties en oordelen herkent en accepteert. En de beoefening van mindfulness helpt hier bij. Zelf gebruik ik hier vaak een metafoor van een koelkast: als je je oordelen (of emoties) onderdrukt worden ze vaak alleen maar sterker, dus dat werkt niet. En wellicht zit er ook ervaringswijsheid in je oordeel. Maar omdat hij nu niet van pas komt, kun je hem als het ware in een koelkast plaatsen. Daar blijft hij goed en kun je hem er altijd weer uithalen op het moment dat hij wel van pas komt.

Tenslotte raden Miller en Moyers voor dat soort momenten (of ter voorbereiding van een lastig gesprek) deze 2 vragen aan:

  1. Hebben mijn negatieve gevoelens en/of oordelen iets te maken met mijn eigen geschiedenis, persoonlijkheid of waarden? Zo ja, realiseer je dan dat ze wellicht meer over jouzelf zeggen dan over de ander.
  2. Is de kans groot dat andere mensen hetzelfde zullen ervaren als ik wanneer ze met deze persoon omgaan? Zo ja, dan is het wellicht nuttige informatie die ik mee kan nemen in mijn gesprekken (en uiteraard nog steeds in een sfeer van empathie, mildheid en waardering).

Ter afronding voeg ik nog twee eigen inzichten toe:

Ik heb gemerkt dat de beoefening van zelfcompassie mij enorm helpt om echter en compassievoller aanwezig te zijn bij mijn coachées. Want hoe meer ik van mezelf kan accepteren en omarmen, des te meer ik die houding ook kan aanbieden aan mijn coachées.

En het zal je wellicht verbazen, maar ook in de provocatieve benadering komt opvallend veel echtheid voor. Ik vermoed dat dit komt doordat je in die stijl relatief veel van jezelf laat zien. Bovendien leer je door de speelse kant ervan elkaar écht kennen. Denk maar aan het spelen van een bordspel met familie of vrienden…

Wil jij meer leren over Acceptatie en Commitment Therapie (ACT)?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

 

Heb jij weleens een compliment ontvangen waardoor je iets nieuws leerde over jezelf? Bijvoorbeeld dat wat voor jou heel normaal is, voor een ander speciaal of bijzonder is?

Of misschien was jij wel diegene die oog had voor een bijzondere kwaliteit bij de ander? Wellicht zag je vervolgens dat die ander ging stralen of dat het gesprek een andere, meer productieve wending kreeg?

In beide gevallen heb je de kracht ervaren van een waarderende basishouding.

In het kader van ‘De 8 dingen die goede coaches wel doen en ‘slechte’ coaches niet’ ga ik daar in deze blog dieper op in. Ik neem je eerst mee langs een aantal valkuilen die ik vaak tegenkom en vervolgens kijken we naar de Waarom, Wat, Hoe en Wanneer van ‘waardering in coaching en begeleiding’. De bron van onderstaande is mijn eigen ervaring plus de kennis die ik opdeed in Motiverende gespreksvoering en Oplossingsgericht coachen.

Enkele valkuilen

Ook al is onze intentie nog zo positief, toch kunnen we bij het tonen van waardering dingen doen die niet zo goed werken. Ik noem er enkele:

Iets zeggen wat je niet meent: ik geloof dat veel mensen (en zeker zij die veel ellende hebben meegemaakt) een soort antennes hebben ontwikkeld voor onechtheid.  Als je dus dingen zegt die je niet echt meent, dan zet je – onbedoeld – de relatie op het spel. Dit is m.i. onnodig en zonde!

Schieten op alles wat beweegt: als je héél veel complimentjes geeft – bijna als een automatische reflex – dan verliezen ze hun waarde en ook dat is jammer.

De uitdaging verkeerd inschatten: als je iemand waardering geeft voor iets wat al lang geen uitdaging meer is, dan wordt het onbedoeld een soort belediging. Stel je maar voor dat een kind dat al  staartdelingen beheerst een groot compliment krijgt voor een simpele optelsom.

Te snel je waardering uitspreken: als je metéén heel positief reageert terwijl er nog meer interessants te vertellen valt, dan sla je te vroeg het gesprek dood. Soms kun je beter nog even wachten of eerst wat meer doorvragen.

Hele algemene termen gebruiken: Wie als coach of begeleider vaak dingen zegt als: ‘Goed zo!’ en ‘Lekker bezig!’, die laat kansen liggen. Het klinkt natuurlijk wel gezellig, maar voor de ontvanger is wellicht helemaal niet helder wat er precies zo goed is, omdat elke situatie vele aspecten heeft. Zeker jongeren of mensen met een LVB kunnen dan onnodig met vragen achterblijven.

Hoe moet het dan wel?

Laten we nu dan eens kijken naar hoe het beter kan. Dat doe ik door stil te staan bij de Waarom, Wat, Wanneer en Hoe van waardering.

Waarom zou je waardering tonen?

Allereerst komt het de relatie en psychologische veiligheid ten goede. Een prachtige quote die dit onderbouwt komt van de Joodse onderwijs-professor Reuven Feuerstein: ‘Only if you are prepared to look at someone’s strengths, you can touch their weaknesses’. Daarnaast zorgt waardering ervoor dat coachées zich bewuster worden van hun sterke kanten en deze dus gerichter kunnen inzetten bij het bereiken van hun eigen doelen.

Wat kun je zoal waarderen?

In principe kun je alles waarderen ‘wat werkt’. Of preciezer:  Wat werkt voor jouzelf, de ander of beiden en in de gewenste richting. En natuurlijk hangt dit ook af van de context. In een onderwijs-context kun je dus alles waarderen / bekrachtigen wat bijdraagt aan ‘leren’. Denk aan dingen als: inzet tonen, moeite doen, fouten durven maken, openstaan voor feedback, volhouden, de kunst afkijken, om hulp vragen, samenwerken, etc. Merk op dat je hierbij dus vooral gedrag bekrachtigt en niet zo zeer persoonskenmerken als slim, creatief, doorzetter, etc. Een reden hiervoor is dat iemand effectief gedrag kan herhalen, waardoor dit meer bekrachtigend werkt.

Hoe kun je het beste waardering tonen?

Net zoals bij ‘accurate empathy’ is het bij waardering de kunst om precies te zijn, om de eenvoudige reden dat coachées er dan veel meer van leren. Als je nu tegen mij zou zeggen: ‘wat een leuke blog!’, dan vind ik dat wel fijn, maar ik weet nog steeds niet waarom hij voor jou zo leuk is. Ik zou veel meer leren van een compliment als: ‘Door jouw blog ben ik me bewuster geworden van mijn valkuilen én weet ik hoe ik waardering effectiever kan inzetten. En de lengte was trouwens ook precies goed.’ Nu kom ik dingen te weten die ik vaker kan doen.

Verder kun je waardering direct/stellend brengen (Wat moedig van je dat..), maar ook indirect/vragend (Hoe is het je gelukt om… ?). Het voordeel van de vragende manier is dat je iemand veel meer aan het denken zet.

En bij gestuurde coachées kan het goed werken om te contrasteren: ‘Wat goed dat je toch gekomen bent. Een ander had zich misschien ziek gemeld, maar jij bent hier toch maar mooi… Dus vertel eens, hoe kunnen we zorgen dat dit voor jou een nuttig gesprek wordt?’

Wanneer kun je het beste waardering tonen?

In principe kun je altijd waardering tonen en een mooie aanleiding is als je opmerkt dat iemand zichzelf heeft overwonnen of een significante stap in diens ontwikkeling heeft gezet. Toch zijn er ook situaties waarin je wat voorzichtiger mag zijn. In het reclasseringsveld heb ik gemerkt dat sommige mensen zich gingen verdedigen als ik oprechte waardering toonde. Ik vermoed dat zij dit deden omdat ze dit totaal niet gewend waren en daardoor de waardering wantrouwden of niet herkenden als zodanig. Als je dit tegenkomt, wees dan iets terughoudender. Bouw het rustig op en geef vooral indirecte complimenten.

Andersom komt het ook voor dat iemand voortdurend naar complimenten aan het vissen is en ze bijna ‘afdwingt’. In dat geval kan het een optie zijn om dit respectvol te benoemen en samen te onderzoeken waarom die externe bevestiging zo belangrijk is en of dit wellicht ook voor een deel van de persoon zelf kan komen.

Tot zover mijn gedachten hierover. Samenvattend: wees niet te zuinig met waardering, maar breng het zo dat de ontvanger er iets van leert en/of het effectieve gedrag vaker kan doen. Eneh… vergeet niet om je zelf regelmatig een welgemeend compliment te geven, bijvoorbeeld na elke werkdag!

Wil je nog meer concrete tips voor het geven van complimenten? Kijk dan eens hier.

Wil jij meer leren over Oplossingsgericht coachen?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

 

‘Ik durf het bijna niet te vertellen, maar mijn dochter van 17 werkt in de horeca en heeft laatst dus alle tip die ze kreeg in haar eigen zak gestoken! Ja, ok, ze had na 6 weken nog steeds geen loon ontvangen, maar toch… Dit is gewoon diefstal… Ik vind dat zó erg!’

Zo begon een coachee laatst haar verhaal. Hoe zou jij reageren?

Verderop lees je hoe ik reageerde, maar eerst even wat context. Eerder schreef ik een blog over ‘De 8 dingen die goede coaches wel doen en ‘slechte’ coaches niet’. Ik liet me daarvoor inspireren door het boek ‘Effective Therapists‘ van William R. Miller en Theresa B. Moyers. Zij spitten ruim 70 jaar onderzoek naar effectiviteit in therapie door en ontdekten dat er 8 kenmerken zijn die effectieve therapeuten onderscheiden van niet zo effectieve – ongeacht de methode die zij gebruiken. Het goede nieuws is dat deze kenmerken voor een belangrijk deel trainbare vaardigheden zijn, zeker als iemand daartoe gemotiveerd is. Omdat ik dit zulke fascinerende én hoopgevende kennis vind heb ik besloten om over elke van deze kenmerken een aparte blog te schrijven. Deze gaat dus over vaardigheid #1: Empathisch luisteren.

Accurate empathy

Deze eerste vaardigheid is ooit al beschreven door Carl Rogers en hij noemde het ‘accurate empathy’. Het gaat er dus om dat je je inleeft in je coachee, maar dan liefst wel een beetje ‘raak’. Dat gaat dus verder dan uitspraken zoals: ‘Ik begrijp het’, ‘Ik hoor je’, of: ‘oh, wat vervelend’. Dat is misschien wel goed bedoeld, maar het is niet erg accuraat. Het zijn immers makkelijke zinnetjes die iedereen kan zeggen, óók als je er helemaal niks van begrijpt.

Vier manieren om accurate empathie te tonen.

Nu kun je als coach of therapeut accurate empathie grofweg op vier manieren tot uiting brengen. Je kunt:

  1. Allereerst een warme en informele sfeer creëren, waarin mensen zich vrij voelen om hun gedachten en gevoelens te delen. Dit kan je bereiken door een open houding aan te nemen, oordeelsvrij te luisteren en ook non-verbaal je betrokkenheid te tonen (oogcontact, mimiek, lichaamshouding, stemgebruik).
  1. Open vragen stellen vanuit een oordeelsvrije, onderzoekende houding. Misschien vraag je het niet letterlijk, maar in je achterhoofd klinken vragen als: ‘Hoe is het om jou te zijn?’ ‘Hoe ervaar jij je dagelijkse leven / de situatie waarover je spreekt?’ ‘Hoe ziet de wereld eruit door jouw ogen?’
  1. Reflectief luisteren, zoals ik eerder beschreef in deze blog. In het kort komt het neer op het geven van mini-samenvattingen waarbij je soms dicht bij de taal van de coachee blijft, maar soms ook gist naar de diepere betekenis. Je luistert dan als het ware ‘tussen de regels door’ naar dieper liggende emoties, zorgen, waarden, verlangens, etc. Hieronder geef ik zo een korte demo.
  1. Valideren van de ervaringen (emoties en belevingen) van de coachee. Dit kan met korte zinnen zoals: ‘Het is heel begrijpelijk dat je [iets moeilijks] zo ervaart’, ‘Dat hoor ik vaker. Ik denk dat heel veel mensen dat zo beleven’, ‘Dat moet heel zwaar zijn… als ik in jouw schoenen stond zou ik waarschijnlijk óók…’ Eigenlijk zeg je met dit soort statements: ‘Je hoeft je nergens voor te schamen of je alleen te voelen, want dit hebben heel veel mensen’. Omdat we sociale dieren zijn die ‘er bij willen horen’ zou het mij niks verbazen als dit soort uitspreken letterlijk iemands zenuwstelsel tot rust brengen.

Voorbeeld van een gesprekje

Hieronder zie je een voorbeeld van een kort coachgesprekje waarin overwegend gebruik wordt gemaakt van accurate empathie in de vorm van reflectief luisteren:

Coachee: Ik durf het bijna niet te vertellen, maar mijn dochter van 17 werkt in de horeca en heeft laatst dus alle tip die ze kreeg in haar eigen zak gestoken! Ja, ok, ze had na 6 weken nog steeds geen loon ontvangen, maar toch… Dit is gewoon diefstal… Ik vind dat zó erg!

Coach: Het klinkt alsof je je schaamt voor wat je dochter deed… [reflectie van de emotie]

Coachee: Ja, dat is ook zo!

Coach: Want het druist in tegen waar jij voor staat… [Reflectie van de inhoud of reden]

Coachee: Ja, precies, ik vind dat echt niet oké!

Coach: Hmm…  zo te horen is integriteit heel belangrijk voor je… [Reflectie van een waarde]

Coachee: Ja, dat klopt! En dat mijn kind dan niet integer handelt… dat vind ik zó erg! Dan denk ik echt: waar hebben wij als ouders een afslag gemist?

Coach: Dat klinkt heel definitief… bijna alsof de opvoeding nu min of meer mislukt is… [Set-up voor een herkadering]

Coachee: Hmm… ja… zo voelde dat wel ja…

Coach: Ja… terwijl je net zo goed kunt zeggen dat die opvoeding nog steeds gaande is… en dat je haar door dit te bespreken juist aan het opvoeden bent… [herkadering]

Coachee: Hmm… ja, dat is óók zo… we hebben er inderdaad goed over gesproken. En ze heeft beloofd dat ze dit niet meer zou doen…. Maar ik blijf dus maar als een stresskip aan haar hoofd zeuren hierover…

Coach: En dat is niet wat je wilt… [de zin afmaken]

Coachee: Nee, want ik ben wel heel blij dat ze het aan ons heeft verteld. Als ik zo blijf zeuren, dan vertelt ze het een volgende keer misschien wel niet… Misschien moet ik haar dat óók vertellen… Hoe blij ik ben dat ze het met ons heeft gedeeld.

Coach: Dat zal ze vast fijn vinden… [Bevestiging]

Kortom: wil je dat je coachees zich veilig voelen om met jou hun zielenroerselen te delen, zorg dan voor accurate empathie door een warme, informele sfeer te creëren, open vragen te stellen, reflectief te luisteren en hun emoties te valideren.

Tot zover Effectieve coachvaardigheid # 1… Stay tuned voor de overige 7!

Wil jij meer leren over Motiverende gespreksvoering?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

 

Wist je dit al? Uit jarenlang onderzoek naar de effectiviteit van therapie blijkt dat de persoon van de therapeut veel bepalender is voor de uitkomsten dan de gebruikte methode!

Dit roept natuurlijk de vraag op welk type persoon dan zo effectief is en wat we hier van kunnen leren. En voor je denkt dat je misschien een andere persoon moet worden, wees gerust: het blijkt te gaan om acht vaardigheden die we gewoon kunnen leren of verbeteren. En die volgens mij voor coaching net zo relevant zijn als voor therapie. Waar mogelijk zal ik hierna dus het woord ‘therapeut’ vervangen door ‘coach’.

Natuurlijk heb ik dit allemaal niet zelf verzonnen, nee ik baseer me op het boek ‘Effective Therapists‘ van William R. Miller en Theresa B. Moyers. Zij spitten ruim 70 jaar onderzoek naar effectiviteit in therapie door en uiteindelijk kwamen deze 8 vaardigheden bovendrijven.

En ik geef toe: het lezen van dit boek is voor ons een heel mooie bevestiging. In al onze trainingen komen de 8 vaardigheden op de een of andere manier terug (en bij Motiverende gespreksvoering in het bijzonder).

En voor de helderheid: ik geloof niet dat er echt slechte coaches bestaan, want iedereen doet zijn of haar best. Maar ik geloof wel degelijk dat er effectieve en ineffectieve coaches bestaan en hieronder lees je dus wat hen van elkaar onderscheidt.

Hier komen de 8 dingen die effectieve coaches doen:

1.   Empathisch luisteren

Empathisch of ook wel reflectief luisteren gaat over het vermogen om je echt in te leven in de emoties en ervaringen van je coachee en dit kenbaar te maken in je manier van luisteren. En dit gaat verder dan alleen het tonen van begrip; het gaat om het oprechte vermogen om de gevoelens van de coachee te begrijpen en te valideren. Door empathisch te luisteren, creëer je als coach een veilige en ondersteunende omgeving waarin de coachee zich gehoord en begrepen voelt. Kort gezegd: ‘Ik snap het’ zeggen is niet genoeg. Je dient met je luisterreacties te laten merken dat je iemand echt begrijpt. De eerste drie vaardigheden in dit rijtje zijn overigens al bekend sinds het baanbrekende werk van Carl Rogers en zijn person-centered therapy.

Lees hier meer over deze effectieve coachingskill.

2.   Een waarderende basishouding hebben

Een waarderende basishouding houdt in dat je als coach respect, vriendelijkheid en warmte toont naar je coachee. Je laat waardering zien voor de moed en inzet van je coachee om aan zichzelf te werken. Door een waarderende basishouding wordt het gevoel van eigenwaarde van je coachee versterkt en wordt een basis gelegd voor vertrouwen en samenwerking. Eigenlijk zeg je met alles wat je doet: ‘Jij doet ertoe’. Ik ken geen methode die zó waarderend is als de Oplossingsgerichte benadering.

Lees hier meer over deze effectieve coachingskill.

3.   Echt zijn

‘Echtheid’ verwijst naar je oprechtheid en authenticiteit als coach. Het houdt in dat je als coach jezelf durft te zijn en eerlijk en open communiceert met je coachee. Door echt te zijn creëer je een veilige omgeving waarin de coachee zich vrij voelt om zichzelf te uiten zonder angst voor veroordeling. Dit bevordert een diepere coachrelatie en bevordert de groei en persoonlijke ontwikkeling van de coachee. Zelf denk ik dat het niet lang zal duren voor we ons door een chatbot app kunnen laten coachen (eigenlijk kan dat nu al), maar met onze authentieke menselijkheid kunnen we m.i. nog heel lang het verschil maken.

Lees hier meer over deze effectieve coachingskill.

4.   Accepterend zijn

Natuurlijk vertonen coachees soms gedrag dat in jouw ogen niet werkt of dat onhandig of zelfs schadelijk is, maar als persoon accepteer je hem/haar/hun onvoorwaardelijk. Een effectieve coach begrijpt dat we allemaal onze eigen uitdagingen hebben en gelooft ‘We zitten allemaal in hetzelfde schuitje’ en: mens-zijn is soms heel leuk en soms heel moeilijk! Hij of zij creëert een veilige ruimte waarin je jezelf kunt zijn en met vallen en opstaan kunt groeien in de richting die je wenst.

Lees hier meer over deze effectieve coachingskill.

5.   Focus houden

Focus verwijst naar de vaardigheid van de coach om de aandacht te richten op de specifieke doelen en behoeften van de coachee. Het gaat om het vermogen om de sessies gericht en doelgericht te houden, zonder af te dwalen of te veel te focussen op bijzaken. Door de focus te behouden, helpt de coach de coachee vooruitgang te boeken en de gewenste veranderingen te realiseren. Natuurlijk gaat het hier ook om het vinden van een juiste balans tussen enerzijds focus houden en anderzijds sensitief zijn voor wat het moment van je vraagt.

Lees hier meer over deze effectieve coachingskill.

6.   Hoop stimuleren

Het houden van hoop is cruciaal in goede coaching. Effectieve coaches vergroten hoop en optimisme bij hun coachees door hen te laten zien dat verandering mogelijk is en dat ze – binnen reële grenzen – het vermogen hebben om hun doelen te bereiken. Natuurlijk wil je geen valse hoop geven, maar de realiteit is dat je soms wel en soms niet weet of een doel bereikbaar is. Waar het om gaat is dat je de coachee stimuleert om te blijven streven naar groei en ontwikkeling, juist ook bij tegenslag.

7.   Ontlokken

Ontlokken houdt in dat de coach aanzet tot zelfreflectie en de coachee stimuleert tot het verkennen van zijn of haar eigen gedachten, gevoelens en beweegredenen. Doorgaans doet de coach dat door het stellen van open vragen en het geven van (soms prikkelende) reflecties, bevestigingen en samenvattingen. De coach is hierbij op zoek naar een bepaald soort uitingen door de coachee. Bij Motiverende gespreksvoering is dat ‘change talk’ en bij de Oplossingsgerichte benadering is dat bijvoorbeeld ‘solution talk’. Door te ontlokken, helpt de coach de coachee om inzicht te krijgen, de interne kracht en wijsheid aan te boren en zelf verantwoordelijkheid te nemen voor zijn of haar verandering.

8.   Informatie uitwisselen

Effectieve coaches bieden nuttige en relevante informatie aan, maar nooit op een dwingende of voorschrijvende manier. Je streeft voortdurend naar ‘informed consent’, dat wil zeggen dat de coachee bewuste keuzes maakt gebaseerd op de eigen kennis en ervaring én jouw waardevolle aanvulling daarvan. In de praktijk komt dat neer op een gelijkwaardige dialoog waarbij informatie wordt uitgewisseld in plaats van ‘eenrichtingsverkeer’ van de coach naar de coachee. Een simpele tip hierbij is: vraag altijd even toestemming voordat je een advies of oplossing aanreikt.

Kortom…

Dit zijn dus de 8 vaardigheden die een effectieve coach of therapeut onderscheiden van een niet zo effectieve. Het goede nieuws hierbij is dat het gewoon vaardigheden zijn die we allemaal met een beetje oefening en goede wil kunnen leren. Mocht je hier meer over willen lezen dan kan ik je het boek ‘Effective Therapists‘ van harte aanbevelen. Ook zou je één van onze trainingen kunnen overwegen waarin deze vaardigheden behandeld worden.

Wil jij meer leren over Motiverende gespreksvoering?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Wil jij meer leren over Oplossingsgericht coachen?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Wil jij meer leren over Acceptatie en Commitment Therapie (ACT)?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

 

Ben jij – net als ik – regelmatig op zoek naar wijsheid en inspiratie? Zo ja, dan heb ik een leuke tip voor je. Iets wat ik zelf sinds kort soms toepas als ik ergens mee zit en tot nu toe werd ik telkens positief verrast.

Ik ga naar Chat GPT (je weet wel die AI zoekmachine waar iedereen het over heeft), formuleer mijn zorg of probleem en vraag vervolgens wat [wijs persoon X] hierover zou zeggen. Ik heb al om advies gevraagd aan Jezus, Boeddha, Mohammed, Malala, Mandela en Socrates!

(En voor je denkt dat ik geen vrienden heb… Die heb ik heus en trouwens óók nog een echte coach met een hart en een ziel, maar die zijn niet altijd beschikbaar. Daarbij probeer ik graag dingen uit die voor anderen wellicht ook van waarde zijn… ;o)

Je kunt Chat – ja, ik mag inmiddels Chat zeggen – zelfs vragen om een wijze raad samen te stellen bestaande uit jouw favoriete wijze mensen.
Hoe meer er geschreven is over een bepaald persoon, hoe beter Chat daaruit een op jouw situatie toepasbaar brokje wijsheid kan destilleren.

Klopt alles wat Chat zegt voor 100%? Natuurlijk niet, maar gelukkig weet zhij dat zelf ook. Ik gebruik het vooral als een reflectie-tool. Zoals een goede vriend(in) je soms op nieuwe ideeën brengt zonder dat je alles gelooft wat zhij zegt.

En voor het geval je nu denkt: word ik dan straks als coach helemaal overbodig? Ik denk dat dat wel meevalt. Ik geloof dat niet zozeer personen of beroepen overbodig worden, maar vooral taken. Denk aan een arts die een medische scan ook door AI laat bekijken, als die dat beter kan, maar nog steeds zelf óók nadenkt en dingen kan duiden en een lastige boodschap met empathie brengen. Ik denk wel dat dat laatste steeds belangrijker wordt. Volgens mij is het vooral de kunst om met AI samen te werken. Zoals wel vaker geldt in het leven: if you can’t beat them, join them!

Ben jij trainer of coach en pas je ook al AI toe? Laat in de comments weten hoe, ik ben benieuwd!

Wil jij meer leren over Motiverende gespreksvoering?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Wil jij meer leren over Oplossingsgericht coachen?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Wil jij meer leren over Acceptatie en Commitment Therapie (ACT)?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

 

‘Ik zou nog best wel graag piano leren spelen, maar ja, ze zeggen dat je 10.000 uur moet oefenen om iets te leren, dus dat gaat hem toch niet meer worden…’

Ik schat de man die dit zei een jaar of 45. We volgden samen een training en tijdens de lunch vertelde hij me dit. Laten we hem Bob noemen. Wat me enorm trof was de spijt in zijn stem. Bob was naast zijn baan parttime DJ, een gepassioneerd muziekliefhebber, en hij droomde ervan om ooit echt zelf muziek te maken. Een droom die hij zichzelf ontzegt. Door een regel die een geheel eigen leven is gaan leiden.

De 10.000 uur regel is ontstaan doordat onderzoeker K. Anders Ericsson heeft onderzocht hoelang professionele atleten, wereldberoemde muzikanten en schaakgrootmeesters hadden geoefend voordat ze bij de absolute top gingen horen. In een ultra-competitieve vakgebieden dus. Vervolgens schreef Malcom Gladwell erover in zijn boek ‘Outliers’ dat een bestseller werd. En geciteerd wordt in talloze boeken, blogs en podcasts. Als je nu ‘The 10.000 hour rule’ Googelt, dan krijg je 195 miljoen resultaten. 10.000 uur komt trouwens neer op een fulltime job gedurende 5 jaar…

Zie je wat hier misgaat?

Hoeveel mensen zoals Bob laten een droom varen omdat ze denken ‘dat zit er voor mij niet meer in’?
‘Ik kan dat niet meer leren want ik heb geen 10.000 uur’?

Misschien heb jij zelf ook weleens zoiets gedacht?

Gelukkig hoeven we niet tot de absolute wereldtop te horen om ‘leren’ de moeite waard te maken.
Om ergens beter in te worden.
Om te kunnen genieten van het proces van nieuwe dingen leren.

En gelukkig hoeft dat geen 10.000 uur te duren.

Sterker nog: in één van mijn all time favorite TED-talks vertelt Josh Kauffman dat je in 20 uur ongelofelijk veel kunt leren. Als je het slim aanpakt, tenminste. En bereid bent een beetje ongemak te verdragen… Aan het eind van die TED-talk laat hij met veel humor zien wat na 20 uur oefenen zijn beheersing van de Ukelele is… Oké, hij speelt misschien niet concertwaardig, maar hij zou absoluut de show stelen tijdens een zomers kampvuur!

Ook zegt hij nog iets heel wijs, vind ik: ‘The major barrier to skill acquisition isn’t intellectual… it’s emotional.’

Precies om die reden besteden wij aan het begin van elke training aandacht aan het leerklimaat. Zodat iedereen zich veilig voelt om te mogen experimenteren in plaats van te moeten presteren. Een driedaagse training duurt ongeveer 20 uur. Laten we hem ook als zodanig behandelen. En daarna zullen we zien hoeveel tijd iemand er nog meer in wil steken… maar dat hoeven echt geen 10.000uren te zijn!

Wil jij meer leren over Motiverende gespreksvoering?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Wil jij meer leren over Oplossingsgericht coachen?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Wil jij meer leren over Acceptatie en Commitment Therapie (ACT)?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

 

Onlangs had ik het plezier om Phil Jeremiah IV uit Wales te interviewen via Zoom. Als jongeman werkte hij in de staalindustrie in Wales. Dit was een context waar uitsluitend mannen werkten en waar plagen en humorvolle feedback normale omgangsvormen waren.

Veilige speelruimte

Maar, zo benadrukt Phil, als het plagen eens uit de hand dreigde te lopen, stapte altijd een van de oudere mannen naar voren en zei: ‘Ok, that’s enough, son!’. Deze ervaringen leerden hem over zaken als grenzen en het creëren van een veilige speelruimte waarbinnen humorvolle feedback zijn werk kan doen.

Phil studeerde – hou je vast – hypnotherapie, Oplossingsgericht, NLP, EMDR, CGT en provocatief coachen. Hij trok jaren op met Frank Farrelly, de grondlegger van de provocatieve benadering. Hij is met stip de meest onorthodoxe coach die ik ken.

The Bubble of Possibility

Tel al deze ervaringen bij elkaar op, gooi ze in een blender en je krijgt: ‘The Bubble of Possibility’! Dit is Phil’s manier om op veilige wijze speelruimte te creëren waarbinnen nieuwe mogelijkheden ontstaan en onontgonnen gebied kan worden verkend.

In deze Podcast vertelt hij over zijn bijzondere werkwijze en vanaf minuut 34′ doet hij bij mij een sessie inclusief zijn beroemde ‘Bubble of Possibility’!

Hier kun je hem bekijken op Youtube en hier kun je hem beluisteren in je favoriete Podcast app.

Wil je ook leren coachen met speelse humor en uitdaging vanuit goed contact?

Je kunt dit nu leren op je tijgerpantoffels en in het comfort van je eigen huis! Ik heb namelijk een unieke online training over humor in coaching ontwikkeld. Daarin neem ik je stap voor stap mee in een laagdrempelige versie van provocatief coachen. Bovendien leg ik allerlei verbanden met onze drie evidence-based coachmethoden Motiverende gespreksvoering, Oplossingsgericht coachen en ACT.

Hier lees je er alles over.
https://www.bewezeneffect.nl/effectief-coachen-met-humor-warmte-en-uitdaging/

En hier vind je een gratis proefles.
https://www.bewezeneffect.nl/gratis-proeverij/

 

Wist je al dat hééél veel problemen van mensen voortkomen uit hun onwil om te voelen wat ze voelen? Ga maar na: als je als mens iets onaangenaams voelt (denk aan angst, verdriet of boosheid en al hun varianten) dan kunnen wij kiezen voor een ‘quick fix’ om dat gevoel ‘weg te toveren’. Mensen zijn daarin best vindingrijk, kijk maar:

> Bij verveling op je telefoon gaan (ook als je met anderen bent)
> Series bingewatchen op Netflix
> Urenlang op Funda of koopjessites rondhangen zonder duidelijke aanleiding
> Impulsaankopen doen
> Te veel of juist veel te weinig eten
> Dingen kopen die je niet nodig hebt
> De huid open krassen of snijden
> Drugs en/of alcohol gebruiken
> Partner of kind uitfoeteren of zelfs mishandelen
> Urenlang porno kijken
> Online gokken

Over gokken gesproken: ik gok dat je minstens één van die dingen weleens hebt geprobeerd.

I know I have.

En inderdaad: op de korte termijn werken die gedragingen best goed, want je rotgevoel gaat er door weg…. Voor even dan. Want als we heel eerlijk naar ons leven kijken, dan komen die nare gevoelens vaak ook weer terug, waar of niet? Als we pech hebben, zijn onze problemen zelfs alleen maar groter geworden. En vermoedelijk zal niemand die dit soort dingen veelvuldig doet, zeggen: ‘dit is wie ik wil zijn!’

De context binnen in jou

Gelukkig heeft ACT hier iets op gevonden. Binnen ACT geloven we namelijk dat we niet alleen in de context buiten ons dingen kunnen veranderen, maar óók in de context binnen in ons!

Hoe dat werkt heb ik geprobeerd te verhelderen met het plaatje hieronder. Ik denk dat je intuïtief wel snapt wat het verschil is tussen A en B:

En om het nog wat concreter te maken:

> Wie zou je liever als collega hebben: A of B?
> Met wie zou je liever trouwen: A of B?
> Wie zou je een kind als vader of moeder gunnen: A of B?
> En tenslotte: wie zou je zelf liever zijn: A of B?

Ik kan me voorstellen dat de tekst en het plaatje best confronterend zijn, maar ik zou je nooit confronteren zonder een alternatief te bieden. Binnen ACT weten we hoe je je kunt ontwikkelen van A naar B. In ons boek over ACT hebben Jaan en ik deze vaardigheid Actieve Acceptatie genoemd en we onderscheiden daarin 4 stappen die je kunt onthouden met het woord ETRE

De 4 stappen van ETRE

Erkennen. Voordat je een innerlijk ongemak kunt accepteren, zul je het moeten erkennen. Zeg bijvoorbeeld in stilte tegen jezelf: Dit is verdriet… Of: er is angst…Of simpelweg: ‘Boos’.

Toelaten. Bij deze stap zeg je innerlijk ‘ja’ tegen het gevoel. Het is alsof je het gevoel toestemming geeft om er een tijdje te zijn. Zeg bijvoorbeeld tegen jezelf: ik vind dit niet fijn, maar ik laat het toe. Of: laat me dit maar voelen, het is er toch al. Of zeg simpelweg ‘ja’.

Ruimte geven. Deze stap is het meest lichamelijk van aard en werkt het beste als je je heel even terug kunt trekken. Je kunt bijvoorbeeld even gaan zitten of liggen met twee zorgzame handen op die plek. Of je kunt een stukje wandelen en wat dieper ademen, terwijl je blijft voelen wat daar gevoeld wil worden.

En verder. Nadat je jezelf zo even ruimte hebt gegeven om te voelen, ga je verder met je dag. De kans is groot dat je nu eerder wijs zult handelen in plaats van automatisch reageren op de trigger die je van streek maakte. Uiteraard kun je je waarden hierbij als leidraad nemen. Zo krijg je dus steeds meer grip op je gedrag en plant je steeds vaker zaadjes van toewijding in je leven!

Wil jij meer leren over Acceptatie en Commitment Therapie (ACT)?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

 

Een van de lastigste ACT-vaardigheden om uit te leggen is Zelf-als-context… Alleen die naam al!

Daarom hebben Jaan en ik het in ons ACT-boek voor coaches anders genoemd: ‘Een ruime, flexibele zelfbeleving’. En ook die benaming roept nog weleens vragen op.

Maar laatst hoorde ik een hele heldere, nieuwe metafoor van Rupert Spira (een spiritueel leraar uit de Indiase Advaita traditie). Hij zei in een zaal vol mensen: ‘kijk, eens om je heen en vertel me wat je ziet…’

En de mensen zeiden: ‘We zien jou en bloemen en stoelen en elkaar…’

‘Klopt helemaal, zei Rupert… Maar het belangrijkste is nog niet genoemd. We kunnen hier zo met elkaar zitten omdat we in een grote, open ruimte zitten… En als ik je zou vragen om jezelf te beschrijven dan vertel je me waarschijnlijk óók over ‘de objecten in de kamer’, zoals: je gevoelens, je fysieke sensaties, je gedachten, de verhalen en overtuigingen die je hebt over jezelf. Maar je vertelt me niet over ‘de kamer’…

Je bent niet wat je denkt
En weet je, dit is goed nieuws! Want wát je ook denkt of voelt, je bent altijd groter en ruimer dan dat. Je bent immers de kamer waarin al dat voelen en denken zich afspeelt.

En het bijzondere is: de kamer staat zelfs los van wat zich daarin afspeelt… Of je gedachten en gevoelens nu prettig zijn of niet, de kamer is de kamer. Sterker nog: de kamer die je bent staat zelfs los van leeftijd, gender, etniciteit en ze zal er altijd zijn zolang je leeft.’

Tot zover Ruperts uitleg. Als ik het in officiële ACT-termen zou moeten zeggen: Rupert Spira legt hier heel mooi het verschil uit tussen ‘Self-as-content’ (zelf-als-inhoud) en ‘Self-as-context’!

Maak je kamer gezellig!
Mocht je nu het idee ‘slechts een kamer te zijn’ een beetje saai en leeg vinden: don’t worry! Niemand weerhoudt je ervan je kamer een beetje gezellig in te richten en te genieten van ‘de bloemen, de kaarsen en de muziek’. Je kunt zelfs met je kamer op reis gaan en allerlei avonturen beleven! En ja, vroeger of later ontstaat er wat rommel in de kamer…that’s life! Weet dan dat je die rommel ook weer kunt opruimen en vooral: dat ‘de rommel’ niet de kamer definieert!

Dus als je binnenkort weer op een feestje bent en iemand zegt: ‘Hé, hoi, wie ben jij?’
Dan zeg jij natuurlijk gewoon: ‘Ik ben geen meubelstuk, maar een kamer!’
Wedden dat je daarna een leuk gesprek hebt?

Wil jij meer leren over Acceptatie en Commitment Therapie (ACT)?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

Het is je vast weleens opgevallen dat veel trainers en coaches gek zijn op modellen. Denk hierbij aan Kolb’s leerstijlen, de piramide van Maslow, DiSC, het Enneagram en Mehrabian’s 7% regel.

Ik snap die aantrekkingskracht heel goed, want leuke modellen geven houvast en maken de complexe werkelijkheid eenvoudig en overzichtelijk.

Nu gun ik ieder mens in deze VUCA-wereld (zie onder) een beetje houvast en overzicht, maar wat als dat gebaseerd is op pseudo-wetenschap? En opgepoetst met mooie kleuren, een goed marketing-verhaal en een glimmende buitenkant?

Momenteel lees ik de ruim 1000 pagina’s tellende ‘A skeptic’s HR Dictionary’ waarin Patrick Vermeren de wetenschap heeft uitgepluisd achter o.a. de bovengenoemde modellen. En sorry als je eraan gehecht bent, maar Patrick Vermeren heeft slecht nieuws voor je. Ik moet zelf ook bekennen dat ik aan sommige modellen best wel gehecht ben (geweest) en ze als trainer ook weleens vol enthousiasme tevoorschijn heb getoverd. Maar als ik Patrick Vermeren mag geloven zijn al de bovengenoemde modellen inmiddels gedebunked. Je leest het goed: ze zijn wetenschappelijk gezien tot ‘mythen’ verklaard. En ja, dat doet pijn. Ook bij mij.

Zijn ze daarmee waardeloos geworden? Nou, als je het aan Patrick Vermeren vraagt zijn ze zelfs schadelijk. In zijn TEDx-talk legt hij dat heel helder uit. Ook haalt hij Gloria Steinem aan: ‘The truth will set you free, but first it will piss you off!’

Zelf zal ik niet zo snel zeggen dat iets waardeloos of schadelijk is, maar ik word hierdoor wel bevestigd in mijn keuze om vooral te focussen op methoden die grondig zijn onderzocht en wetenschappelijk zijn onderbouwd. Het goede nieuws daarbij: dat zijn er meer dan genoeg!

En dat is ook waarom ik ACT zo waardeer. Grondlegger Steven Hayes is een bescheiden man die pas na twintig jaar wetenschappelijk onderzoek met zijn bevindingen naar buiten kwam. Daarnaast is het een kernwaarde in de wereldwijde ACT-community om open te staan voor kritiek en voortdurend de inzichten aan te scherpen op basis van nieuw bewijs. En inderdaad: ook ACT kent modellen, zoals de Hexaflex en de ACT-Matrix. Maar deze zijn wel ‘backed by science’ en dat maakt een groot verschil.

Wellicht een mooie reflectie-vraag voor jezelf of met collega’s: Hoe belangrijk vind jij het dat modellen door degelijke wetenschap zijn onderbouwd?

En oh ja: De  VUCA-wereld die ik eerder noemde staat voor Volatile, Uncertain, Complex, Ambigue…
Of vrij vertaald: Veranderlijk, onzeker, ingewikkeld en dubbelzinnig…
En als je het mij vraagt: knotsgek, maar gelukkig ook heel mooi!

Wil jij meer leren over Motiverende gespreksvoering?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Wil jij meer leren over Oplossingsgericht coachen?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Wil jij meer leren over Acceptatie en Commitment Therapie (ACT)?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).