Wat is ACT?

ACT is een wereldwijd snel groeiende therapie- en coachmethode die mensen helpt om een vitaal en vervullend leven op te bouwen. Door ACT toe te passen vergroot je de mentale veerkracht (Acceptance) van je coachee, zodat hij of zij kan stoppen met worstelen. Hierdoor komt er energie vrij die je coachee kan richten op datgene wat echt belangrijk en van waarde voor hem/haar is (Commitment). Ook als er beperkingen zijn zoals: verlies, ziekte, tegenslag of andere moeilijke omstandigheden.

ACT is ontwikkeld door Steven Hayes op basis van modern psychologisch onderzoek en oude boeddhistische wijsheid. Het gedachtegoed wordt treffend samengevat in dit gebed van Franciscus van Assisi:

Geef mij de kalmte om te aanvaarden wat ik niet kan veranderen, de moed om te veranderen wat ik kan veranderen, en de wijsheid om het verschil  te zien.

Acceptatie

ACT gaat er vanuit dat het volkomen normaal is dat je als mens regelmatig lastige gedachten en gevoelens ervaart. Als ACT-coach probeer je die dan ook niet te veranderen of positiever te maken. Je doet iets veel mooiers: je verandert de relatie die iemand heeft tot zijn lastige gevoelens en gedachten. Hierdoor ontstaat een mildere levenshouding (Acceptance) en wordt de cliënt vrijer en veerkrachtiger. Ook komt er energie vrij die iemand nu bewust kan gaan richten op zaken die op dat moment van waarde zijn.

Commitment

Mensen leren zo nieuwe keuzes maken en zich hier duurzaam aan te verbinden (commitment). Persoonlijk waarden onderzoek vormt daarbij een soort kompas dat heel veel richting geeft. Kleine stappen tenslotte zorgen dat iemand ook echt in actie komt en langzaam maar zeker begint te veranderen. Het uiteindelijke doel is dat mensen psychologisch flexibel worden en hierdoor voluit kunnen leven en zijn wie ze willen zijn.

 

, , , ,

Jezelf in het licht zetten als coach… waarom en wanneer dan?

‘Een van de eerste dingen die je leert als coach is dat het niet om jou gaat, maar om de ander. Het laatste wat we immers willen is een coach die te lang en te veel over zichzelf praat. Of überhaupt een coach die heel veel aan het woord is. Zelfs al zou die coach briljante dingen zeggen, dan nog kan dat hoogstens betekenen dat-ie de coachée allemaal vissen geeft, maar niet leert vissen. Daarvoor is toch echt nodig dat de coachée zijn of haar eigen antwoorden mag ontdekken en formuleren.

MAAR…

Momenteel ben ik nogal gefascineerd door het fenomeen dat het soms juist wél een heel goed idee is om ‘jezelf als coach in het licht te zetten’.
‘Ok, maar wanneer dan?’, hoor ik je denken… Nou, bijvoorbeeld in de volgende gevallen:

  1. Als een coachée over je grens heen gaat. Je doet er dan goed aan om je uit te spreken over het effect dat coachée op dat moment op je heeft. Dit dient twee doelen: Jij ‘verdedigt’ jezelf en je coachée ontdekt wat het effect is van diens handelen
  2. Als je merkt dat je coachée over weinig inlevingsvermogen beschikt. We vergeten weleens dat dit vermogen niet bij iedereen even sterk ontwikkeld is. Bovendien kan stress ervoor zorgen dat dit tijdelijk wat minder goed lukt. Door openheid te geven over wat er bij jou gebeurt, help je de coachée zich in jou in te leven. En hopelijk lukt dat thuis en op het werk daarna ook steeds beter.
  3. Als je coachée het moeilijk vindt om op zichzelf te reflecteren. Ook deze vaardigheid verdwijnt gemakkelijk onder stress. Als jij wel hardop op jezelf reflecteert stimuleer je de coachée dit ook wat meer te gaan doen. Een fijn start-zinnetje daarvoor is:  ‘Ik merk dat ik…’ Bijvoorbeeld: ‘Ik merk dat ik nogal schrik van de harde woorden die je gebruikt over…’
  4. Als de coachée een beetje onhandig is met relaties in het algemeen. Jij en de coachée hebben ook een relatie. Een werkrelatie weliswaar, maar toch… Die relatie kun je dus inzetten. Bijvoorbeeld met een ACT-interventie zoals: ’Hé mag ik even op de pauze-knop drukken? Wat gebeurde er nu zojuist? Ik vroeg je iets en toen begon jij jezelf verdedigen… Ik wil graag snappen wat er op zo’n moment bij jou gebeurt…’
  5. Als je de coachée een voorbeeld wilt laten zien van ‘hoe het ook kan’. Denk aan gezonde zelfzorg, je kwetsbaar opstellen, genieten van kleine dingen, speels en humorvol in het leven staan, jezelf niet al te serieus nemen, assertiviteit, etc.
  6. Als je de coachée ‘gedeelde menselijkheid’ wilt aanbieden en/of dingen wilt normaliseren, zoals dat in ACT vaak gebeurt. Een bekend motto onder ACT-coaches en therapeuten is ‘We zitten allemaal in hetzelfde schuitje’. Zo zegt ACT-coach Russ Harris vaak: ‘Als jouw verstand op het mijne lijkt, dan herken je vast dat het je er flink van langs kan geven als je een fout hebt gemaakt… Mijn verstand zegt dan dingen die ik nooit tegen een vriend(in) zou zeggen… Tenminste… als ik ze te vriend wil houden…. Herken je dat?’
  7. En last but not least: als jij je ernstige zorgen maakt, bijvoorbeeld bij vermoedens van kindermishandeling. Helaas komt dit óók in Nederland dagelijks voor en als coach of hulpverlener kun je dit dus tegenkomen.

Speciaal voor dergelijke situaties ontwikkelde onze gasttrainer Roos Heuff samen met haar eigen team de ‘Ik-Jij-Wij-methode’. Roos is ook zeer goed thuis in de Oplossingsgerichte benadering en onlangs interviewde ik haar voor de Podcast over haar ervaringen bij het Brief Institute in Londen én over de ‘Ik-Jij-Wij-methode’.

Je vindt ons interview hier.

Zoals altijd wens ik je weer een mooie en betekenisvolle werkweek toe en mocht je komende week één van deze situaties tegenkomen, overweeg dan eens om tijdelijk jezelf in het licht te zetten en te delen wat er bij jou gebeurt.

Wil jij meer leren over Motiverende gespreksvoering?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Wil jij meer leren over Oplossingsgericht coachen?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Wil jij meer leren over Acceptatie en Commitment Therapie (ACT)?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

0 Reacties/door
,

Naar binnen gluren in mijn coachruimte…

Ken je dat boek van Susan Jeffers met de titel ‘Feel the fear and do it anyway!’?

Ik weet al 20 jaar van het bestaan van dat boek en toch heb ik het nooit gekocht, omdat de titel alles al zegt.

ACT gaat daar ook over: we voelen vaak angst voor dingen die eigenlijk heel belangrijk voor ons zijn, zoals een examen, een date, een sollicitatie, een speech. En omdat ze belangrijk voor ons zijn is het de kunst om ze tóch te doen, ook al voelt het spannend. En wat dan het beste werkt is niet de angst ontkennen of onderdrukken, maar de bereidheid hebben om de angst te voelen… Nelson Mandela zei dat ook: ‘Ik leerde dat moed niet de afwezigheid is van angst, maar het overwinnen ervan’.

Eerder heb ik dit principe zelf in praktijk gebracht en als je wilt kun jij daar plezier van hebben.

Ik heb namelijk een live coachgesprek gepubliceerd als nieuwe Podcast-episode. En eerlijk gezegd vind ik dat best spannend, omdat ik als het ware iedereen die dat wil naar binnen laat gluren in mijn coachruimte!

Het is bovendien een coachgesprek op basis van ACT en iemand die daar nog niets over weet, zou er gemakkelijk een oordeel over kunnen hebben. Daarnaast is het gesprek zeker niet perfect. Toen ik het zelf terugluisterde kon ik zo 3 dingen opnoemen die ik een volgende keer liever anders zou doen.

En toch heb ik het gepubliceerd omdat ik graag ACT meer op de kaart zet. Omdat ik geloof dat we het coachvak verder brengen als we bereid zijn om anderen een kijkje in onze keuken geven. En omdat ik als ACT-coach verder wil groeien en dus open sta voor feedback (liefst van ACT-kenners – dat dan weer wel)

Wat mij trouwens helpt om te dealen met een mogelijk oordeel van anderen zijn de woorden van Byron Katie: ‘Er zijn drie soorten zaken in de wereld:
1. Jouw eigen zaken. 2. Andermans zaken. 3. God’s zaken.’ Zij lijkt te zeggen: accepteer dat sommige zaken buiten jouw controle liggen en laat de mening van anderen over jou lekker bij hen. Dat zijn hún zaken en niet de jouwe…

Het coachgesprek in kwestie is met Iris en zij is liefde- en intimiteitscoach en oprichter van ‘Beloveable’. Zij worstelt met het thema ‘kwetsbaarheid’: aan de ene kant ziet zij de waarde en kracht ervan en anderzijds heeft zij veel last van de stem van haar Duitse moeder die haar nog steeds dingen influistert zoals: ‘Das bleibt unter uns!’ en ‘Nemand darft das wissen!’

In het gesprek hoor je mij o.a. waardenonderzoek doen (zonder dat woord te gebruiken), werken met het hier-en-nu, defusie en actieve acceptatie inzetten. En aan het eind spreekt ze een mooi commitment uit.

Je kunt het hier beluisteren.

Mocht je deze week angst voelen bij iets wat je belangrijk vindt, overweeg dan eens om het tóch te doen…

Wil jij meer leren over Acceptatie en Commitment Therapie (ACT)?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

0 Reacties/door
,

Het gebeurde vlak na de moord op Theo van Gogh

Het gebeurde vlak na de moord op Theo van Gogh.

Ik woonde destijds in de Pijp in Amsterdam, waar de sfeer grimmig was.
Vlak voor sluitingstijd sjeesde ik nog even naar de supermarkt om boodschappen te doen. Hijgend aangekomen kwam ik erachter dat ik in mijn haast mijn fietsslot was vergeten.

Ik keek om me heen en zag een groepje hangjongeren… ‘Potentiële dieven van mijn fiets’ dacht ik direct.

‘Ho, wacht eens even, dacht ik er meteen achteraan’, ik wil niet wantrouwig zijn en anderen op die manier benaderen.
Ik besloot ter plekke om het anders te doen. Ik liep naar het groepje toe en vroeg: ‘Jongens, heel dom van me, ik ben mijn fietsslot vergeten en moet even de supermarkt in. Zouden jullie op mijn fiets willen letten?’ Dat was geen probleem. Ik deed boodschappen en liep toch met enige zenuwen weer naar buiten. Als ze mijn fiets gestolen hadden, dan had ik in ieder geval mijn vertrouwen gegeven. Maar daar stonden ze, nog steeds vlak bij mijn fiets.

‘Bedankt jongens, zei ik enthousiast, heel fijn dat jullie op mijn fiets gelet hebben.’ ‘Bedankt voor het vertrouwen, mevrouw’, reageerden ze.

De tijd erna fietste ik steeds met een glimlach langs de supermarkt en als de jongens er stonden zwaaiden we naar elkaar…

Dit verhaal is van een Jaan Thiadens – één van onze trainers  – en het illustreert mooi ons motto: ‘Je krijgt vaak wat je geeft’. Het verhaal staat in het boek over Coachen met ACT dat ik samen met Jaan schreef. Sinds dat boek uit is, is onze Basistraining coachen met ACT meestal ver van te voren volgeboekt. Mocht je interesse hebben: info en inschrijven voor de basiscursus Coachen met ACT kan hier.

Wil jij meer leren over Acceptatie en Commitment Therapie (ACT)?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

0 Reacties/door
, , , ,

Elke dag bevrijdingsdag?

Aanstaande donderdag is het 5 mei en dus bevrijdingsdag.
Een belangrijke en mooie dag, wat mij betreft.

Misschien nu wel meer dan ooit.

En toch…

Net zoals je niet hoeft te wachten op 1 januari om je iets voor te nemen, hoef je niet te wachten op 5 mei om voor bevrijding te gaan.
Je kunt immers elke dag voor bevrijding gaan. Bevrijding van wat vraag je je misschien af?

Wat dacht je van bevrijding van de interne strijd die we allemaal kennen: de dialoog tussen niet-helpende en helpende gedachten. Tussen zelfkritiek en zelfacceptatie. Tussen cynisme en idealisme.

In ACT vergelijken we dat met een schaakspel, waarbij de ene ‘stem’ door de zwarte stenen en de andere ‘stem’ door de witte stenen wordt verbeeld (Of andersom – dat doet er echt niet toe.)

Waar het hier om gaat is dat wij mensen behoorlijk druk kunnen zijn met ‘schaken’ de hele dag. En vaak doen we dat in de hoop dat één van beide kleuren ‘wint’ – de kleur waar jij je het meest mee identificeert. Maar wat als jij niet de witte stenen bent? En ook niet de zwarte? Wat als jij het schaakbord bent? De context waarbinnen het hele spel zich afspeelt? Zonder dat JIJ je daarmee hoeft te bemoeien?

De officiële term voor dit proces is Zelf-als-context en in ons boek noemen Jaan en ik dit ‘een ruime en flexibele zelfbeleving’.

Helaas is deze manier van in het leven staan niet zo makkelijk ‘vast te pakken’. Maar soms kom je een lied of gedicht tegen waarin het perfect wordt verwoord. Zoals deze van Juan Ramón Jiménez, Yo no soy yo:

Ik ben niet ik
Ik ben degene
die ongezien naast mij loopt
die ik soms bezoek
en die ik vaak vergeet
degene die rustig zwijgt als ik spreek
die zachtmoedig vergeeft als ik haat
die rondzwerft daar waar ik niet ga
die rechtop blijft als ik sterf.

Mooi verwoord, niet waar?
En misschien vraag je je af wat je hier aan hebt? Of wat je ermee kunt?

Weet je, dit gaat veel meer over ‘zijn’ dan over ‘doen’.
En het enige dat jij hoeft te ‘doen’ is opmerken: ‘aha, daar heb je dat schaakspel weer’. En jezelf te herinneren: ‘Ok, prima, dat is wat mijn verstand nu eenmaal doet… Thanks mind! En dan ga ‘ik’ nu verder met mijn leven en DOEN wat er voor mij toe doet.’

Vind je dit gedachtegoed interessant?

Overweeg dan eens onze cursus ACT. Daarin leer je niet alleen je zelf bevrijden, maar ook je coachées…

Wil jij meer leren over Motiverende gespreksvoering?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Wil jij meer leren over Oplossingsgericht coachen?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Wil jij meer leren over Acceptatie en Commitment Therapie (ACT)?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

0 Reacties/door
, , , ,

Misstanden in het Wilde Westen van de coachingswereld

Heb je het item van Arjen Lubach over coaches al gezien?

Hij begint met de constatering dat sinds 2013 het aantal coaches in Nederland ruim is verdubbeld (tot bijna 100.000) en het aantal leefstijlcoaches zelfs vertienvoudigd (tot ruim 5000).

Ook snijdt hij een aantal zaken aan die mij al langer zorgen baren en waar ik me soms zelfs boos over maak. Ik noem er enkele:

  • BN’ers die opeens gaan coachen terwijl hun eigen gedrag varieert van discutabel tot gewoonweg strafbaar. Ooit nam ik een kijkje in zo’n community en het werd al snel duidelijk dat de dominante boodschap was: ‘Doe wat ik doe en jij wordt óók zo succesvol!’ Als je iets van coaching weet, dan snap je dat dit helaas te simpel is.
  • Quasi-spirituele coaches die dingen claimen die niet alleen niet kloppen, maar zelfs schadelijk kunnen zijn. Zoals dat je ‘alles kunt aantrekken als je maar je gedachten afstemt op de juiste frequentie’. (Waarom dit schadelijk kan zijn lees je in een volgende maandag-mail)
  • Briljante comedian als Lubach is, steekt hij de draak met ‘Coaches die coaches opleiden die zelf óók weer coaches opleiden…’ Ook laat hij een driedaagse ‘opleiding’ tot coach zien die de schijn wekt dat je daarna een volleerd coach zult zijn.

Misschien vraag jij je ook wel af hoe je in coachland het kaf van het koren kunt scheiden?

Als je het mij vraagt, dan zeg ik ‘check even de volgende drie vragen’:

  1. Zijn de coachmethoden die je overweegt grondig wetenschappelijk onderbouwd? Of is het meer populaire pseudo-psychologie vermengd met quantum-fysica-quotes?
  2. Is of zijn de personen achter deze coachpraktijk / dit opleidingscentrum gewone mensen met passie voor het coaching vak of een soort glamoureuze supersterren die je gouden bergen beloven?
  3. Als je met deze persoon / dit centrum in zee gaat, groei je dan in onafhankelijkheid en zelfvertrouwen? Of groeit vooral de bankrekening van de oprichter en wordt jij steeds afhankelijker en onzekerder?

Ad 1: Zowel bij Motiverende gespreksvoering, Oplossingsgericht coachen als bij ACT zie je heel duidelijk die wetenschappelijke onderbouwing. En dat blijkt niet uit één of twee dubieus opgezette onderzoeken, maar uit minimaal dertig jaar serieus wetenschappelijk onderzoek.

Onthoud alsjeblieft dat marketing en coaching twee héél verschillende disciplines zijn

Ik ken waanzinnig goede coaches & therapeuten die slecht zijn in marketing én andersom…

Begrijp me goed: ik heb zelf ook niet alle wijsheid in pacht en ben verre van perfect als mens of als coach. Maar ik ondervind wel steeds meer bevestiging dat de evidence-based weg die ik ben ingeslagen voor mij en onze deelnemers klopt en dat ik daar de komende jaren nóg meer op wil gaan focussen.

Onlangs werd ik geïnterviewd door Ruben Klerkx, de oprichter van de Creator Company. Met keigoede vragen laat hij me in een uur vertellen over misstanden in de coaching wereld en wat ACT en andere evidence-based benaderingen daar tegenover kunnen stellen. Dat interview vind je hier:

Hoe denk jij hierover?

Ik vind het bijna altijd verfrissend als iemand een andere visie heeft dan ik, dus ik lees graag hoe jij hierover denkt.

En mocht je in een groep gelijkgestemden je (verder) willen bekwamen in een van de mooiste vakken die er zijn – dat van coach – overweeg dan eens deelname aan onze Jaartraining Coachen 3.0

Wil jij meer leren over Motiverende gespreksvoering?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Wil jij meer leren over Oplossingsgericht coachen?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Wil jij meer leren over Acceptatie en Commitment Therapie (ACT)?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

0 Reacties/door
, , ,

Openheid geven over jezelf als coach: wel of niet ok?

Openheid geven over jezelf als coach: is dat nu wel of niet OK?

Zowel bij motiverende als oplossingsgerichte gespreksvoering wordt meestal niet aan ‘zelfonthulling’ gedaan, vanuit de gedachte: het draait niet om ons, maar om de coachee. Daar ben ik het volledig mee eens, maar in sommige contexten en bij sommige coachees kan het goed werken om daar – gepast en met mate – vanaf te wijken. Ik heb gemerkt dat sommige coachees het prettig vinden om een beetje te weten met wie ze te maken hebben en te voelen dat ook jij gewoon een mens bent. Bovendien wordt de balans iets gelijkwaardiger als niet alleen de coachee voortdurend wordt bevraagd.

Therapie als geschenk

Overigens weet ik mijzelf hierbij in goed gezelschap. In een artikel in Psychologie Magazine (1997) las ik eens dat Carl Rogers aan het eind van zijn leven zou hebben gezegd: ‘Als ik het over kon doen, zou ik meer van mezelf laten zien als therapeut.’ En de psychotherapeut Irvin D. Yalom schrijft in Therapie als geschenk dat hij er regelmatig voor kiest om zichzelf bloot te geven. Hij stelt dat er drie soorten zelfonthulling bestaan:

  1. Over de gehanteerde therapeutische techniek;
  2. Over gevoelens van de therapeut in het hier-en-nu;
  3. Over het privé-leven van de therapeut.

Hij adviseert om ten aanzien van de eerste soort volkomen open te zijn en ten aanzien van de tweede en derde om dit alleen te doen als het het belang van de cliënt dient.

De coach als medemens

Natuurlijk kun je altijd checken hoe jouw coachee hierin staat, met de volgende vraag:

‘Ik wil graag benadrukken dat het in deze coaching om jou draait. Maar mocht je iets over mij willen weten, dan kun je dat natuurlijk vragen. Is er op dit moment iets wat je over mij zou willen weten?’

Bij gepaste zelfonthulling hoort voor mij ook de bereidheid om jezelf kwetsbaar op te stellen. Sommige coachende professionals vinden dit lastig. Zij hebben de overtuiging dat ze ten overstaan van de coachee altijd sterk en wijs moeten zijn, maar het tegendeel is volgens mij waar. Coachees hebben doorgaans geen behoefte aan een perfecte superman of -vrouw tegenover zich. Dat geeft ze onnodig en onterecht het gevoel klein te zijn en nooit te worden zoals de coach. Wat mijns inziens beter werkt, is dat je als coach laat zien ook een mens met gebreken te zijn. Hierdoor kunnen jullie allebei ontspannen. Door jezelf te zijn, geef je de coachee de impliciete boodschap dat zij ook zichzelf mag zijn. Misschien is dit wel de belangrijkste les die je coachee meekrijgt!

Wat een lelijk jasje!

Je kunt deze kwetsbaarheid op een authentieke manier in de praktijk brengen door:

  • sorry te zeggen als daar aanleiding toe is;
  • het eerlijk te zeggen als je het even niet weet;
  • dankbaar te zijn als de coachee je in vertrouwen neemt;
  • indien gepast een eigen worsteling te delen.

Er zijn ook situaties waarin je als coach op de proef wordt gesteld en een grens dient aan te geven. Zo was er eens een beginnende coach in Engeland die van haar moeder een leuk jasje had gekregen. Op zekere dag coachte zij een nogal uitdagende dame, die zei: ‘Wat is dát voor raar jasje. Het is te kort om je billen te bedekken en te dun om je warm te houden.’ Eerst reageerde de coach vriendelijk: ‘O, dit jasje … Ja, dat was een geschenk van mijn moeder.’ Toen de coachee echter maar door bleef zeuren over dat rare jasje, werd de coach het op een gegeven moment zat en riep uit: ‘O, fuck off!’ Ze schrok van zichzelf, maar de coachee schoot in de lach en zei: ‘Kijk, nu weet ik dat ik je kan vertrouwen en de vreselijke dingen kan vertellen die ik heb meegemaakt.’ (Nelson, 2010.)

Jij en ik beklimmen dezelfde berg…

Bij ACT wordt gepaste zelfonthulling zelfs toegejuicht (zolang het de coachee dient). Een bekende ACT-metafoor luidt dan ook: de coach en de coachee beklimmen als het ware dezelfde berg. Het is dus zeker niet zo dat de coach vanaf de top aanwijzingen naar beneden roept. Eerder zij zijn beiden aan het klimmen en is de coach misschien iets eerder begonnen met beklimmen van de ACT berg en kan hij/zij/nb van de iets hogere positie net wat beter overzien waar de coachee aan het klimmen is. Bij ACT hoop je o.a. dat de zelfcompassie bij je coachee toeneemt door het ervaren van gedeelde menselijkheid. Ook wil je graag dat je coachee meer inzicht krijgt in de werking van de menselijke geest en daarom kan het soms helpend zijn om openheid te geven in het feit dat jij als coach óók wel eens onzeker bent en niet-helpende gedachten & lastige emoties ervaart. Zelfonthulling kan bijdragen aan beide, dus zowel de ervaring van ‘gedeelde menselijkheid’ als ‘meer inzicht in de werking van de geest’.

Hoe denk jij hierover?

Is zelfonthulling voor coaches en therapeuten nu wel of niet ok? Ik vind het bijna altijd verfrissend als iemand een andere visie heeft dan ik, dus ik lees graag hoe jij hierover denkt.

En mocht je in een groep gelijkgestemden je (verder) willen bekwamen in een van de mooiste vakken die er zijn – dat van coach – overweeg dan eens deelname aan onze Jaartraining Coachen 3.0

Wil jij meer leren over Motiverende gespreksvoering?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Wil jij meer leren over Oplossingsgericht coachen?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Wil jij meer leren over Acceptatie en Commitment Therapie (ACT)?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

Bron foto: Wijnand Geuze, Link Fotografie

1 Reactie/door
, , , ,

Ode aan Thich Nhat Hanh: 5 kostbare lessen die ik van hem leerde

Zaterdag 22 januari 2022 las ik dat de Vietnamese zenleraar, dichter en vredesactivist Thich Nhat Hanh op 95-jarige leeftijd was overleden. Ik moest er spontaan van huilen en weet zeker dat miljoenen mensen dat met mij deden. Ik weet niet of je hem al kent, maar ik vertel je graag hoe het kan dat hij zo’n dierbare en belangrijke persoon voor mij en vele anderen is geworden. Ook deel ik 5 inzichten die ik bij hem opdeed en waar ik nog dagelijks de vruchten van pluk.

In 2004 werd ik vader van mijn dochter en heel eerlijk: ik vond het maar wát ingewikkeld dat vaderschap. Mijn eigen (stief)vader was in veel opzichten meer een waarschuwing dan een voorbeeld voor me. Iets met 12 ambachten, 13 ongelukken, gedrenkt in alcohol… Inmiddels kan ik ook zijn mooie kanten zien en zelfs dankbaar zijn, maar 18 jaar geleden was dat knap lastig.

Vrij zijn waar je ook bent

In mijn zoektocht naar ‘hoe het dan wel moest’ vond ik het boekje ‘vrij zijn waar je ook bent’ door Thich Nhat Hanh (of Thay, zoals zijn leerlingen hem noemen. Thay is Vietnamees voor leraar).  Ik werkte toen nog dagelijks met (ex)gedetineerden en dat boekje bleek zowaar een uitgeschreven lezing die hij had gegeven in een Amerikaans gevangenis. Ik was op slag geboeid door de kracht en eenvoud van zijn boodschap en werd al snel fan van hem. Drie keer volgde ik een retraite die hij leidde en tijdens de tweede merkte ik tot mijn verbazing opeens een gevoel van liefde voor deze man. Wat me vooral raakte was zijn enorme integriteit. Hij bracht zijn boodschap voortdurend zelf in praktijk wat hem voor mij enorm geloofwaardig en betrouwbaar maakte.

His life was his message

Wat die boodschap is? Daar kun je boeken mee vullen en gelukkig zijn die boeken er ook. De kortste omschrijving die ik zelf kan bedenken is: Wees aanwezig voor jezelf en anderen, heb compassie en respect voor alles wat leeft en geniet van al het goede en mooie dat onze aarde te bieden heeft. In de loop der jaren leerde ik ongelofelijk veel van hem (en trouwens ook ‘zijn’ monniken en nonnen en vele mede-beoefenaars) en zou je hem een soort spirituele vader kunnen noemen. Dat was hij niet alleen voor mij, maar voor miljoenen mensen over de hele wereld. Wat dat betreft deden de 2 minuten die het NOS journaal aan zijn leven wijdde hem ernstig te kort. Iemand die hem wel op waarde wist te schatten was Oprah Winfrey. Als bovenstaande je nieuwsgierig maakt, kijk dan eens hier naar dit korte en krachtige interview van Oprah met hem.

En hieronder vind je – in mijn eigen woorden – de 5 inzichten die ik bij hem opdeed en waar ik enorm dankbaar voor ben:

Inzicht 1: We are inter-beings

In het boeddhisme wordt benadrukt dat niets in totale afzondering kan bestaan. Alles en iedereen bestaat in samenhang met al het andere. Thay noemde dat ‘Inter-being’ en lichtte dit begrip vaak als volgt toe: zou jij kunnen bestaan zonder de eindeloze rij van je voorouders? Zonder de zuurstof die de bomen produceren? Zou je dagelijkse voedsel kunnen bestaan zonder aarde, zonlicht, regen en het werk van vele boeren? Een bekende uitspraak van Thay is: ‘Als je de regen en het zonlicht uit een roos haalt. Wat blijft er dan over van de roos?

Inzicht 2: Happiness is the way

Thay vertelde vaak dat in en om je heen altijd méér dan genoeg voorwaarden te vinden zijn om gelukkig te zijn. En ik kan je verzekeren: als hij dit zei, dan geloofde je hem. Hoe dat kwam? Hij demonstreerde het simpelweg door het stralend en vol overtuiging te vertellen en dat werkte ongelofelijk aanstekelijk. Net als bij de oplossingsgerichte benadering gelooft men in zijn traditie dat wat je aandacht geeft groeit. Zo wordt er vaak gezegde: geef vooral de positieve zaadjes water. Door telkens weer dankbaar te zijn voor dat wat er al is, ging ik het zelf ook steeds meer ervaren. Thay: ‘er is geen weg naar geluk. Geluk is de weg.’

Inzicht 3: Input is output

Iedereen weet dat je moet opletten wat je in je mond stopt. Maar van Thay leerde ik dat je ook moet opletten wat je in je hoofd stopt. In mijn woorden: input is output. Dat je gezondheid achteruit gaat als je alleen maar ongezond eet is logisch. Maar waarom zou dat anders zijn voor je geestelijke voeding? Ook daar kun je kiezen tussen snacks en real nutrition. En ik geef toe: een snackje op zijn tijd is heerlijk, zowel voor je mond als je hoofd. Zelf probeer ik te leven volgens de 80-20 regel, zowel qua fysieke als geestelijke voeding en daar gedij ik goed op.

Inzicht 4: The way out is the way in

Als we het zwaar hebben of ongelukkig zijn, dan neigen velen van ons ertoe om het geluk buiten onszelf te zoeken. We gaan dan shoppen, drinken, roken, snoepen, etc. We hebben allemaal zo onze ‘ontsnappingsroutes’. Het lastige is alleen dat deze routes slechts tijdelijke opluchting bieden. Nadat ze zijn uitgewerkt begint het hele circus vaak weer overnieuw. Thay raadde zijn leerlingen altijd een andere route aan en zei ga maar naar binnen, haal bewust adem en zorg liefdevol voor je pijn. Omarm dat kleine meisje of jongetje in jou en wees er lief voor. In het begin dacht ik ‘het klinkt logisch, maar hoe doe je dat?’ Door ACT en Mindfulness ging het steeds beter snappen en ervaren. Inmiddels is dit steeds vaker mijn eerste keuze als ik het even zwaar heb.

Inzicht 5: Your presence is a gift

‘Je aanwezigheid is je mooiste geschenk’ zei Thay vaak. Hoe meer ik hier over nadenk hoe meer ik denk dat hij gelijk heeft. Ga maar na: hoe ervaar je een ouder, partner, docent, coach die niet volledig aanwezig is? Maar in gedachten ergens anders? Nu is het heel menselijk om soms even afgeleid te zijn, maar als het je intentie is om er helemaal te zijn, dan maakt dat al een groot verschil. Thay had hiervoor zelfs een magische mantra… Misschien verwacht je nu enkele onbegrijpelijke woorden in Sanskriet? Zijn mantra luidt: ‘ik ben er voor je’.

Alle mooie methoden ten spijt, misschien is dat wel het belangrijkste wat we als coach kunnen doen: er helemaal zijn voor die ander en een veilige holding space bieden waarin de coachee hardop mag onderzoeken wat er onderzocht wil worden.

Dank je, Thay voor je diepe wijsheid en enorme compassie voor alles wat leeft. Moge jij voortleven in het aandachtige handelen van miljoenen mensen.

NB: Wil je meer weten over deze bijzondere leraar en zijn traditie, kijk dan eens hier.

Bron foto: Pixiduc from Paris, France op Wikimedia.

Wil jij meer leren over Motiverende gespreksvoering?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Wil jij meer leren over Oplossingsgericht coachen?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Wil jij meer leren over Acceptatie en Commitment Therapie (ACT)?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

0 Reacties/door
, ,

Zijn met pijn: hoe doe je dat?

Zijn met pijn… Als ik mensen coach blijkt dit vaak dé ontbrekende vaardigheid te zijn.

Het lijkt wel alsof we dit als mensheid een beetje vergeten zijn.

Want ga maar na: duizenden jaren lang hebben we als mensheid overleefd zonder pijnstillers, antidepressiva en Netflix. Stel je alleen maar voor hoe een bezoekje aan de tandarts er in de middeleeuwen aan toe ging en je snapt wat ik bedoel.

We zijn omgaan met pijn niet alleen vergeten of verleerd… we zijn zelfs bang geworden voor pijn!

De mens lijdt immers het meest door het lijden dat zij/hij vreest

Overigens kun je ’pijn’ hier ruim opvatten, dus denk niet alleen aan fysieke pijn, maar ook aan emotionele pijn en andere vormen van innerlijk ongemak, zoals: pijnlijke herinneringen, lastige emoties en ongewenste fysieke sensaties.

Hoewel we allemaal verlangen naar een pijnvrij leven is dit weinig realistisch: alles wat waardevol is in een mensenleven kan pijn opleveren of het nu gaat over de liefde, ouderschap, sport, kunst, werk of ondernemerschap.

En hoe banger je bent voor pijn, hoe meer je het leven gaat vermijden en hoe kleiner je leventje wordt. En uiteindelijk is dat juist héél pijnlijk… Zie je de vicieuze cirkel?

Gelukkig geldt dit ook andersom: hoe beter je pijn kunt verdragen hoe vrijer en stoutmoediger je wordt als mens. En hoe beter je dus in staat zult zijn om het leven te leiden waar jij voor kiest.

Zo bezien is het verdragen van pijn dus een soort superpower!

En weet je wat nu het goede nieuws is? ‘Zijn met pijn’ is gewoon een vaardigheid die iedereen met een klein beetje lef en een gezonde nieuwsgierigheid kan leren!

NB: onderstaande kennis is afkomstig van de methode ACT (Acceptatie en Commitment Therapie) en staat gedetailleerd beschreven in ons boek over Coachen met ACT.

Zijn met pijn in vier stappen: Ê.T.R.E.

Als je mij kent, dan weet je hoe gek ik ben op acroniemen. In dit geval kwam ik op: ÊTRE als passend acroniem voor ‘zijn met de pijn’. De vier letters staan voor: erkennen, toelaten, ruimte geven, en verder! Let ook op het dakje op de Ê: dat staat voor het geven van onderdak aan het ongemak, of het welkom heten van gevoelens.

Laten we deze vier stappen eens nader bekijken:

Erkennen. Voordat je een innerlijk ongemak kunt accepteren, zul je het moeten erkennen. Kijk eens of je het gevoel een passende naam kunt geven, zoals: boosheid, verdriet, angst, frustratie, onrust, spanning. Neem hier even de tijd voor. Zeg bijvoorbeeld in stilte tegen jezelf: Dit is verdriet… Of: er is angst…Of simpelweg: ‘Boos’.

Toelaten. Bij deze stap zeg je innerlijk ‘ja’ tegen het gevoel. Het is alsof je het gevoel toestemming geeft om er te zijn. Zeg bijvoorbeeld tegen jezelf: ik vind dit niet fijn, maar ik laat het toe. Of: laat me dit maar voelen, het is er toch al. Of zeg simpelweg ‘ja’.

Ruimte geven. Deze stap is het meest lichamelijk van aard en kan zo lang duren als je wilt of als nodig is. Waar de eerste twee stappen slechts enkele seconden hoeven te duren, kan deze stap – afhankelijk van de ernst en je behoefte – tussen de vijftien seconden en vijftien minuten duren. Nadat je het gevoel hebt toegelaten, geef je het nu ook de ruimte. Dat kan op allerlei manieren:

Afhankelijk van de intensiteit en de situatie waarin je bent, kun je kiezen om korter of langer de tijd te nemen voor deze derde stap. Als je bijvoorbeeld docent bent, midden op een schooldag, dan heb je er waarschijnlijk niet veel tijd voor.

En toch kunnen twee minuten hier een groot verschil maken!

Hoe je je volgende klas binnenstapt, welke energie je meebrengt en hoe die klas dat vervolgens aan je terug spiegelt.

En als je het gevoel hebt dat stap drie nog niet klaar is, maar je nu eenmaal dóór moet, dan kun je later op de dag nogmaals tijd en ruimte maken voor de gevoelens van dat (nieuwe) moment. Hetzelfde geldt natuurlijk als je een andere drukke baan hebt.

En verder. Nadat je jezelf zo even ruimte hebt gegeven om te voelen, ga je verder met je dag. De kans is groot dat je nu eerder wijs zult handelen in plaats van automatisch reageren op de trigger die je van streek maakte. Uiteraard kun je je waarden als leidraad nemen. Zo krijg je dus steeds meer grip op je gedrag en plant je steeds vaker zaadjes van toewijding.

Wil jij meer leren over Acceptatie en Commitment Therapie (ACT)?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

0 Reacties/door
, ,

Provocatief Coachen meets ACT, deel 3

Toen ik net vader was geworden deed mijn vrouw promotieonderzoek en maakte dus hele lange dagen.

Ik had vaderschapsverlof en was doordeweeks twee dagen thuis voor onze pasgeboren dochter.

Daar zat ik dan als onervaren vader, twee lange dagen alléén met een baby.

Ik had zelfs een checklistje

Als de baby huilde had ik voor mezelf een checklistje:

  1. Op tijd gedronken?
  2. Luier nog schoon?
  3. Temperatuur goed?

Drie keer ja? En toch huilen? Papa in paniek!

Ik voelde me ontzettend onhandig en dacht werkelijk dat ik de enige vader ter wereld was met een werkende, ambitieuze vrouw.

Ik had gedachten als: ‘Ik ben hier niet voor gemaakt’. ‘Ik faal als vader’. ‘Mijn leven staat stil’. En voor deze schaam ik me nu diep: ‘Mijn vrouw heeft mij erin geluisd’.

Inmiddels zijn mijn dochter en ik ouder en wijzer

Inmiddels is mijn dochter 16 en ben ook ik iets ouder en wijzer. Ik weet nu dat er heel veel vaders zijn die de zorg voor een baby op zich nemen. En ik weet dat bijna elke jonge ouder zich overweldigd voelt door de verantwoordelijkheid voor zo’n klein, wonderlijk, kwetsbaar schepseltje. En ik weet ook dat veel jonge ouders denken dat hun leven stil staat.

Gedeelde menselijkheid

In ACT wordt dit wijzere perspectief ook wel het besef van ‘gedeelde menselijkheid’ genoemd. In het engels klinkt het nog mooier vind ik: Common humanity. Kristin Neff ziet dit besef van Common humanity zelfs als een belangrijk onderdeel van zelfcompassie, naast mindfulness  en selfkindness.

Het meest persoonlijke is het meest universele

En in het Provocatieve coachen zeggen we: ‘Het meest persoonlijke is het meest universele’. Deze uitspraak is trouwens afkomstig van Carl Rogers, de Humanistisch psycholoog die aan de wieg stond van prachtige methoden als Motiverende gespreksvoering, Verbindende communicatie en ja, ook van Provocatief coachen.

Zelfmedelijden

Ik vermoed dat Rogers doelde op het fenomeen dat veel mensen – als ze het moeilijk hebben en zich een beetje schamen – geneigd zijn om zichzelf te isoleren en zich te wentelen in zelfmedelijden en zelfkritiek. Op dat moment denken ze dat ze de enige persoon op de hele wereld zijn met deze specifieke ervaring en dat niemand ze ooit zal begrijpen.

Maar in werkelijkheid heeft bijna iedereen in dezelfde situatie vergelijkbare gevoelens en gedachten. Zo voelt bijna elke jonge ouder zich redelijk overweldigd, terwijl iedereen die op kraamvisite komt zegt: ‘wel genieten, hoor!’

Een provocatieve coach maakt dankbaar gebruik van dit fenomeen door met humor en overdrijving die innerlijke ervaring te benoemen of zelfs theatraal voor te doen.

Als ik toen provocatief gecoached zou zijn…

Toen ik zo worstelde met mijn ‘jonge vader zijn’ had een provocatieve coach mij gemakkelijk uit kunnen dagen door liefdevol plagend de advocaat van de duivel te spelen. Hij had – met een ondeugende twinkeling in zijn ogen – dingen kunnen zeggen als: ‘Tsja, jij bent hier als stoere man natuurlijk ook helemaal niet voor gemaakt! Kijk maar, je bakt er niks van! Je vrouw heeft je erin geluisd! En sorry dat ik het slechte nieuws moet brengen, maar helaas: je leven is helemaal voorbij. Vanaf nu alleen nog maar poepluiers, huilende baby’s midden in de nacht en nooit, maar dan ook nooit meer uitslapen…’

Ik was vast in de lach geschoten!

We kunnen het niet controleren, maar ik vermoed dat als die denkbeeldige ‘Provocatieve jonge vader-coach’ dit zou hebben gezegd vanuit warm contact met mij, dat ik dan in de lach zou zijn geschoten en zou hebben gedacht: ‘óf deze coach is helderziend óf ik ben gewoon niet de enige die dit doormaakt… Hmmm vermoedelijk het laatste… Oké dus ik ben niet raar… Dit is blijkbaar normaal. De coach zou mij dus geholpen hebben om een besef te krijgen van ‘gedeelde menselijkheid’, iets wat veel mensen als heilzaam en steunend ervaren!

Hoe bedoel je ‘mijn leven is voorbij!’

En waarschijnlijk was ik vervolgens in verzet gekomen en had ik dingen gezegd als: ‘Ho, wacht eens even, zo slecht doe ik het nu ook weer niet! Ja het is nieuw, maar ik wordt er steeds beter in. En bovendien heb ik hier met mijn volle verstand voor gekozen, dus hoe bedoel je mijn vrouw heeft mij hierin geluisd?! En mijn leven voorbij? Wat een onzin, dit is mijn leven!’

En dan had de coach mij dus in no time gehad waar hij of zij me hebben wilde, namelijk midden in mijn kracht!

Wil je meer leren over Provocatief Coachen?

Neem dan een kijkje bij onze training Provocatief Coachen Light. Deze training is een blended traject van drie live dagen + een online training die je vooraf en tijdens het traject kunt volgen. Uniek aan deze training is dat je de werkzame elementen van onze drie evidence-based methoden (Motiverende Gespreksvoering, Oplossingsgericht Coachen en Coachen met ACT) gaat leren inzetten vanuit een houding van Humor, Warmte en Uitdaging.

Wil jij meer leren over Acceptatie en Commitment Therapie (ACT)?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

0 Reacties/door
, ,

Provocatief coachen meets ACT, deel 2

Weet jij wat er aan de basis ligt van heel veel problemen van coachees?

Ik geef je een hint.

Het is met één woord samen te vatten.

En dat woord begint met een V.

Vermijding.

Of eigenlijk – en dat is de officiële term – experiëntiële vermijding.

Dit komt er op neer dat je bepaalde innerlijke ervaringen wilt voorkomen, zelfs als je daar een flinke prijs voor betaalt.

De volgende drie voorbeelden illustreren dit

A) Iemand die verlegen is vermijdt het ongemak dat hij ervaart in sociale situaties. Het tragische is dat hoe meer hij in zijn schulp kruipt, des te kleiner worden zijn zelfvertrouwen én zijn bewegingsvrijheid.

B) Iemand met uitstelgedrag vermijdt de kans op falen, want zolang je niet in actie komt, kan er ook niets mislukken.

c) Een besluiteloze leidinggevende vermijdt moeilijke beslissingen, zodat zij niet kan worden afgerekend op ‘een verkeerde beslissing’.

In ACT-kringen is iedereen het erover eens dat experiëntiële vermijding voor veel ellende kan zorgen, maar het aardige is dat Frank Farrelly, de grondlegger van de provocatieve therapie dit ook al stelde in zijn boek Provocative Therapy dat hij in 1974 schreef: ‘een van de unieke aspecten van Provocatieve therapie ligt in het gegeven dat de therapeut vanaf het allereerste contact weigert vermijdingsgedrag van de client te accepteren.’

De prijs van vermijding

Een ACT coach zal de coachee bewust maken van ‘de prijs van vermijding’ en onderzoeken of dit werkelijk is hoe de coachee in werk of leven wil staan.

Als hij met wat meer moed wil leven, dan zal zij hem stimuleren om stapje voor stapje het ongemak toe te laten, gesteund door allerlei acceptatievaardigheden. Het goede nieuws is dat ‘actieve acceptatie’ een vaardigheid is die ieder mens kan ontwikkelen.

En nu de provocatieve aanpak

Een Provocatieve coach beoogt in principe hetzelfde, maar de aanpak is nu vanzelfsprekend warm, uitdagend en humorvol, een beetje zoals vrienden die elkaar plagen in de kroeg…

Met een vette knipoog zal de coach overdreven adviseren om het probleemgedrag juist nóg meer te gaan vertonen. Je kunt je vast voorstellen dat de coachee bij het horen van deze ‘adviezen’ op een gezonde manier in verzet komt, bijvoorbeeld zoals hieronder:

A) Coach: ‘Het is juist hééél verstandig dat jij sociale situaties vermijdt, want voor je het weet wordt je uitgelachen of sta je met je mond vol tanden, niet waar? Dat zou je natuurlijk een enorme deuk geven… dat wil toch niemand!

Coachee: ‘Ja, ho eens even! Dat is toch ook geen leven! Zo kom ik natuurlijk nooit een leuke partner tegen!

B) Coach: ‘Tsja, uitstel, uitstel? Je kunt net zo goed zeggen dat jij gewoon heel goed onderzoek doet en dus hééél erg goed beslagen ten ijs komt! Jij bent tenminste niet zo impulsief als al die anderen. Nee hoor, ik denk dat je juist nog méér moet uitstellen!’

Coachee: ‘Ja okéé: onderzoek doen is goed, maar vier uur lang op Facebook dat kun je geen onderzoek meer noemen… Deed ik maar echt onderzoek! Wat ik doe is meer mezelf afleiden met onzin van anderen!’

C) Coach: ‘Tsja, je moet er toch niet aan denken dat jij de verkeerde beslissing neemt! Dat zullen je meerderen én je teamleden je niet in dank afnemen. Nee hoor, dat wikken en wegen van jou is juist heel zorgvuldig. Mensen moeten gewoon wat meer geduld hebben totdat jij uit gewikt en gewogen bent… Niemand heeft meer geduld tegenwoordig, dát is juist het probleem!’

Coachee: ‘Wat een onzin! Het nemen van een verkeerde beslissing is gewoon een soort beroepsrisico… dat hoort er gewoon bij. En trouwens: niet besluiten is óók besluiten, dus dan kan ik maar beter een standpunt innemen, dan weten mensen tenminste waar ik voor sta!’

Verandertaal

Zie je wat een daadkrachtige taal hier ontstaat?

Als je iets weet van motiverende gespreksvoering, dan zul je bovenstaande uitspraken van de coachees herkennen als ‘verandertaal’: uitspraken die pleiten vóór verandering.

Onderzoek laat zien dat dergelijke uitspraken, zeker als ze herhaaldelijk worden gedaan in een ondersteunende omgeving, een goede voorspeller zijn voor daadwerkelijke verandering.

Zie je hoe je een coachee dus vrij snel in de verander-modus kunt krijgen?

Wil je meer leren over Provocatief Coachen?

Neem dan een kijkje bij onze training Provocatief Coachen Light. Deze training is een blended traject van drie live dagen + een online training die je vooraf en tijdens het traject kunt volgen. Uniek aan deze training is dat je de werkzame elementen van onze drie evidence-based methoden (Motiverende Gespreksvoering, Oplossingsgericht Coachen en Coachen met ACT) gaat leren inzetten vanuit een houding van Humor, Warmte en Uitdaging.

Wil jij meer leren over Acceptatie en Commitment Therapie (ACT)?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

0 Reacties/door