Tag Archief van: Wondervraag

De meeste mensen willen wel 1 of 2 dingetjes veranderen of bereiken, jij vast ook?

Waar ik nu nieuwsgierig naar ben is: Stel dat het je lukt, hè, hoe ga je het dan vieren? En met wie?

Neem ajb echt even de tijd om dat voor je te zien…

[…]

Voel je wat deze vraag doet?

Ik ben zo’n fan van deze vraag! Hij heet ‘The Celebration Question’ en ik leerde hem van de Finse Psychiater Ben Furman. Ben is een grote inspiratiebron voor de Oplossingsgerichte benadering en de ontwikkelaar van ‘Kids Skills’. Als je nog nooit van hem gehoord hebt: denk aan een soort ‘Robert de Niro turned shrink – and a good one too’.

Eigenlijk is zijn vraag een variant van de beroemde Wondervraag. Die kan ook heel krachtig zijn, maar in mijn coachpraktijk heb ik er zowel hele goede als minder goede ervaringen mee. En sommige van onze cursisten zie ik er echt mee worstelen.

Maar als het gaat om het creëren van een stip aan de horizon is het zeker niet je enige optie. In deze blog vind je bijvoorbeeld tien alternatieven voor de wondervraag.

En een heel mooi, bijna feestelijk alternatief is dus de ‘Celebration question’ of – tsja, hoe vertaal je dat? – de vieringsvraag?

Hij werkt als volgt. Zodra je enigszins helder hebt wat je coachée wil veranderen of bereiken kun je de volgende serie vragen stellen:

‘Stel dat jij zou bereiken of veranderen waar je op hoopt… [korte stilte] … Zou je dat dan willen vieren, denk je?
En zo ja, hoe zou je dat dan vieren?
En wie zou je zeker willen uitnodigen?
En waar zou je het laten plaatsvinden?
En hoe zou je eigenlijk weten dat de tijd gekomen is om het nu echt te gaan vieren? En wat nog meer? En wat nog meer?
En stel dat iemand tijdens die viering je zou vragen hoe je het voor elkaar hebt gekregen… Wat zou je dan zeggen denk je?’

Natuurlijk bekrachtig je alle helpende dingen die je coachée zegt. Daarna kun je mooi afronden met een indirecte suggestie, bijvoorbeeld: ‘Nou, ik ben benieuwd wat je eerstvolgende stapje zal zijn…’

Tot zover deze geavanceerde vraag.

Durf jij hem eens te stellen? Laat gerust je succesjes weten, dat vind ik altijd leuk!

Wil jij meer leren over Oplossingsgericht coachen?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

Je wilt een stip aan de horizon.

Op welke manier je ook coacht, de stip geeft richting zowel voor jou als voor je cliënt.

Jou geeft het belangrijke informatie. En voor je cliënt werkt het motiverend.

En dus helpt het om effectief samen te werken in de goede richting. Voor je cliënt is veranderen zo al moeilijk genoeg. Als hij dan ook nog de strijd moet aangaan met zijn coach, wordt het wel erg lastig.

Vorige keer behandelden we de wonder-vraag. Die is superkrachtig, alleen zijn er mensen die er moeite mee hebben. En dat is begrijpelijk, want het is best een lastige vraag. Vooral het omgaan met het antwoord is lastig.

Daarom lees je in dit blog 10 alternatieven voor de Wondervraag. Ze hebben met elkaar gemeen dat ze out-of-the-box zijn, het probleem-denken tijdelijk loslaten en een appèl doen op de fantasie en creativiteit van mensen.

Zodat je toch die stip aan de horizon krijgt.

Heb je nog nooit van de Wondervraag gehoord? Lees dan dit blog eerst.

Vind je het uberhaupt moeilijk om ‘gekke vragen’ te stellen? Vraag je coachee dan eerst om toestemming:

‘Mag ik je eens een gekke vraag stellen?’

Geloof me, iedereen zegt ‘ja’.

Hier komen de 10 alternatieven:

1. De toekomst-projectievraag:

Stel deze coaching blijkt echt heel goed uit te pakken voor je en je komt erdoor in een positieve spiraal terecht… Over een jaar kom ik je toevallig tegen op de markt. Dan vraag ik natuurlijk hoe het met je gaat… Wat wil je me dan kunnen vertellen dat er anders is dan nu?

En wat nog meer?

En wat merken anderen dan aan jou?

En stel dat we hiervoor gaan… Wat moet er dan nu als eerste gebeuren?

2. De magische deur (Bij jongeren)

Stel je loopt door die deur daar en het blijkt zomaar een magische deur te zijn…
Het probleem waarmee je hier naar toe kwam is opeens opgelost…
Waaraan merk je straks dat er iets veranderd is?

En wat nog meer?

En wat merken anderen dan aan jou?

Hoe kan je stappen zetten in deze richting?

3. De Bloempot-vraag (vooral bruikbaar bij cynici):

Stel je loopt nietsvermoedend over straat en opeens valt er een bloempot op je hoofd… Het is gelukkig maar een kleine bloempot en er is geen blijvende schade, maar er lijkt wel iets geks gebeurt te zijn in je hoofd waardoor het probleem opeens weg is… Waaraan merk je straks… Etc.

4. Wat schrijven de kranten? (bij projecten):

Stel het project wordt een groot succes. Als team halen jullie het beste in elkaar naar boven… Jullie zij innovatief… Voor elk probleem wordt een creatieve oplossing gevonden… Wat schrijven de kranten straks over het project? Wat is er dan wat er nu nog niet is?

5. Dream team question (teams):

Stel jullie zouden alle verschillen optimaal waarderen en benutten… Er is wederzijds respect… Er is vertrouwen in elkaars integriteit en deskundigheid… Jullie werken optimaal samen… Eventuele conflicten worden constructief besproken… Jullie leren van elkaar, van de omgeving en van het proces dat jullie doormaken… Waar staan jullie dan over een half jaar? Wat is er dan allemaal anders? Hoe kunnen jullie vandaag al kleine of grote stappen zetten in deze richting?

6. Het land zonder dit probleem:

Stel dat er een land is, hier ver vandaan, waar men dit probleem niet kent… Er is niet eens een woord voor… Het komt daar gewoon niet voor … Of men ziet het daar niet als probleem… Misschien is het daar wel de bedoeling…

7. Stel dat alles zou lukken…

Stel je eens voor dat van nu af aan alles zou lukken… En je hebt de goedkeuring van de hele wereld… Wat zou je dan ondernemen? Waarom juist dat? En wat zou de ideale uitkomst zijn?

En stel nu dat je bereid zou zijn om ‘fouten’ te maken en daarvan te leren…

En stel dat je niet ieder’s goedkeuring hebt, maar het zou je simpelweg niet uitmaken…

Waar zou je dan nu voor willen gaan?

8. Het toverstokje:

Stel deze stift was een toverstokje… En ik zou hem aan je meegeven… Welke zaken zou je als eerste gaan veranderen?

9. Teken het (voor kinderen en creatievelingen):

Voor sommige mensen (en bijna alle kinderen) werkt het goed om de ideale uitkomst te laten tekenen. Vervolgens kun je de tekening laten toelichten en in gesprek gaan over een misschien minder ideale, maar toch haalbare toekomst. Zelfs de stappen daar naartoe kun je laten tekenen…

Tip: voordat je dit in coaching gaat inzetten, probeer het eens voor jezelf!

10. Schrijf een brief aan jezelf vanuit de gewenste toekomst (voor schrijf-liefhebbers):

Neem even de tijd om na te denken over je ideale toekomst over een jaar…

Probeer je zo goed mogelijk voor te stellen dat je daar nu bent…

Tevreden en wijs geworden schrijf je nu een brief aan je jongere zelf van een jaar geleden. Je vertelt hoe het nu met je gaat en je hebt een aantal interessante tips voor je jongere zelf… Tips die je kunnen helpen om te komen waar je wilt zijn…

NB: Welk antwoord je ook krijgt, het is altijd bruikbaar en oké. Ga in ieder geval nooit de discussie aan over het antwoord of het realiteitsgehalte ervan. Dat zou een beetje flauw zijn, want je hebt iemand zojuist gevraagd om even te fantaseren. En dat werkt net zo min als blokkeren bij theatersport. Stel je maar voor dat Ruben Nicolai bij de lama’s opeens zegt: nee, ik ben geen beer!
Vraag gewoon nieuwsgierig door en laat je verrassen waar je uitkomt. En pas als er niets meer komt kun je vragen: Wanneer in je leven zie je al kleine signalen in de goede richting? Of: Wat zou een volgende stap kunnen zijn?

Wil jij meer leren over Oplossingsgericht coachen?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

Komt een man bij de coach.
Zegt de man: ‘Ik heb heel veel problemen’.
Zegt de coach: ‘Oh… eh… Oké… Nou, stel er gebeurt een wonder… wat is er dan allemaal anders?’
Zegt de man: ‘Ja, dan voel ik me superfit en energiek, weeg ik 10 kilo minder en zie ik er 10 jaar jonger uit… en heb ik leuk, goedbetaald werk! Oh ja, en dan heb ik ook nog een lieve vrouw en 2 gehoorzame kinderen en dan woon ik aan het water met een boot voor de deur.’
Zegt de coach: ‘euh…’

Elke oplossingsgerichte coach kent hem: de wondervraag.

En terecht, want hij is enorm krachtig.
Maar stel je hem wel op de goede manier? En belangrijker nog: hoe ga je om met het antwoord?
De vraag stellen is namelijk niet zo moeilijk. Die kun je gewoon uit je hoofd leren.
Maar omgaan met het antwoord, dat is wel moeilijk! En ik zie het vaak misgaan, zoals in bovenstaand ‘mopje’.

Laten we de wondervraag eens stap-voor-stap bekijken

Stap 1: vraag eerst toestemming en wacht op een antwoord:

‘Mag ik je een gekke vraag stellen?’

Stap 2: breng de klant in een ja-stemming (elke verkoper weet dit)

Straks ga je hier weg… [hmm, ja] en vervolg je je dag… [ja] daarna ga je eten en doe je de dingen die je ’s avonds doet… [Ok, ja] en dan komt er een moment dat je je klaar maakt om te gaan slapen… [ja]-

Stap 3: Stel de wondervraag:

Je gaat naar bed… op de voor jou gebruikelijke manier… en dan terwijl jij in diepe slaap bent gebeurt er opeens een wonder… en het wonder houdt in dat de lastige situatie die je net beschreef geen probleem meer voor je vormt…  je weet dit niet want je sliep… dan wordt je morgen wakker…. Het wonder heeft plaatsgevonden… en wat zal dan het eerste kleine signaal zijn waaraan je merkt dat er iets veranderd is?

[gun de ander nu even de tijd, zoek de leuning van je stoel op en ontspan: ‘het wonder voltrekt zich’]

Vraag goed door: En wat nog meer? En wat nog meer? En wat merken [relevante] anderen aan je? En welk verschil zou dat maken voor jou / jullie? Als ik je na het wonder zou filmen… wat zie ik je dan doen?

Stap 4: vraag door tot er iets is wat de ander kan gaan doen

Er zijn natuurlijk vele antwoorden mogelijk op de wondervraag: van het winnen van de loterij tot en met plotseling weer kunnen lopen. Het uitgangspunt is dat werkelijk ieder antwoord bruikbaar is, hoe groot en onhaalbaar het wonder ook is (of lijkt). Want in dat wonder zitten per definitie nuttige dingen verstopt, zoals: waarden, inspiratie, motivatie, richting-aanwijzers, etc.

Je hoeft dus nooit te confronteren m.b.t. de haalbaarheid. Je kunt gewoon geïnteresseerd doorvragen en dit vaak langer dan je denkt!

Natuurlijk wil je uiteindelijk naar een gedragsbeschrijving toe: wat kan de cliënt anders gaan doen dan ze nu doet?

De onderstaande tips helpen je hierbij.

Optie 1: Cliënt weet het niet. Tip: glimlach, wees even stil, gun de ander tijd om te bezinnen.

Optie 2: ‘Dan heb ik niet meer zo’n last van X’. Tip: Vraag ‘Wat is er in de plaats van X?’

Optie 3: ‘Dan voel ik me beter’. Tip: Vraag ‘ En als je je beter voelt, wat doe je dan anders?

Optie 4: ‘Dan denk ik positiever’. Tip: Vraag ‘En als je positiever denkt, wat doe je dan anders?

Optie 5: ‘Dan win ik de loterij’ [o.i.d.]. Tip: Beaam dat dat een echt wonder zou zijn, glimlach en wees stil… Tip 2 voor als er niets komt: ‘En wat zou je dan gaan doen?’

Optie 6: ‘Dan verandert de ander (mijn partner / baas / kind / buurvrouw)’. Tip: ‘En als die ander verandert, wat zou jij dan anders doen?’, ‘En welk effect zou dat mogelijk hebben op die ander?’ , ‘En als de ander niet verandert, wat zou jij dan toch anders kunnen doen?’

Optie 7 : Er gebeurt iets waar je als coach van schrikt, zoals: ‘Dan valt mijn partner dood neer’. Tip: vraag ‘Ik hoop niet dat dat gebeurt, maar stel dat je partner niet meer in jouw leven is, wat zou je dan gaan doen?’ (NB: Dit antwoord kwam ooit echt op bij iemand die in een abusieve relatie zat…)

Optie 8: Cliënt zegt: ‘Ik geloof niet in wonderen’. Tip: ‘dat snap ik en dat hoeft gelukkig ook niet. Waaraan zou je merken dat het een beetje beter met je gaat?’

Wil jij meer leren over Oplossingsgericht coachen?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).