Wat als mijn coachée zegt: ‘ik weet het niet’?

Het is misschien wel de meest gestelde vraag tijdens trainingen in Oplossingsgerichte gespreksvoering “Wat als mijn coachée zegt: ‘ik weet het niet’?”

Dit is ook niet zo vreemd want hoewel Oplossingsgerichte vragen heel waarderend en krachtgericht zijn, zijn ze niet altijd even gemakkelijk te beantwoorden.

Het lastige voor ons als opleiders is dat het werkelijk van álles kan betekenen als de coachée zegt: ‘ik weet het niet’.

Daarom doen we daar wel eens een brainstorm over met de groep. En dan komen we er achter dat die woorden onder andere het volgende kunnen betekenen:

1. ‘Ik heb meer denktijd nodig’
2. ‘Ik heb geen zin om hier over na te denken.’
3. ‘Wat gebeurt er als ik het foute antwoord geef?’
4. ‘Als ik een voornemen uitspreek, dan ga jij me er aan houden en dat vind ik spannend.’
5. ‘Ik weet het wel, maar jou ga ik dat niet vertellen.’
6. ‘Ik heb werkelijk geen idee.’

Best veel variatie, vind je niet?

Natuurlijk weet je nooit zeker wat de juiste betekenis is, maar je kunt het wel proberen aan te voelen. Sommige mensen hebben – door allerlei redenen – wat meer denktijd nodig dan gemiddeld. Als je bijvoorbeeld weet of vermoedt dat je coachée een licht verstandelijke beperking heeft dan kan no 1. zeker aan de orde zijn. Als de coachée héél snel antwoord geeft is het wellicht nummer 2. Als de coachée een wat angstige indruk maakt is het wellicht nummer 3 of 4. Als de coachée zich wantrouwig opstelt, zou nummer 5 aan de orde kunnen zijn. En als de coachée je met grote glazige ogen aankijkt, check dan even of je vraag niet te lang, te wollig of te moeilijk was… (nummer 6).

Misschien kunnen de volgende tips (per situatie) helpen:

1. Erken dat het een lastige vraag is en gun wat meer tijd
2. Zeg: ‘Weet je het echt niet of vind je mijn vraag niet zo fijn?’
3. Zeg: ‘Stel nou eens dat er hier geen foute antwoorden bestaan?
4. Zeg: ‘We zijn aan het verkennen, hè, dus ik pin je er niet op vast…’
5. Vertel dat je het zelf ook wel eens niet weet en vraag liefdevol: ‘Maar wat als je eens hardop zou denken? Zodat ik een beetje snap wat er in je om gaat?’
6. Begin bij het omgekeerde, bijvoorbeeld: Welk werk wil je sowieso niet doen?

En deze oplossingsgerichte klassiekers zijn ook het proberen waard:

• ‘Stel nu dat je het wel zou weten, wat zou je dan zeggen?’
• ‘Is er iemand anders die het misschien weet? Wat zou die persoon zeggen als we het hem/haar/hun zouden vragen?’
• ‘Wat kan het begin van een antwoord zijn?’

Hopelijk heb je hier iets aan, juist voor al die coachées die jouw geduld het hardst nodig hebben en bij wie het antwoord niet vanzelf komt.

En als niks helpt, denk dan aan de beroemde uitspraak van Steve de Shazer: ‘De beste vraag is die waarop de coachée het antwoord nog net niet weet…’

Wil jij meer leren over Oplossingsgericht coachen?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails