Veel coachmethoden gaan er impliciet vanuit dat de coachée beschikt over inlevingsvermogen en zelfreflectie. Maar wat als dat niet het geval is? Hoe kun je dan toch iets betekenen als coach? Hoe kun je iemand bijvoorbeeld helpen om ter plekke een beetje meer zelfreflectie en/of inlevingsvermogen te ontwikkelen?
Het mooie is: ook hier is iets voor uitgevonden en dat heet mentaliserend coachen. Eigenlijk is het – zoals zo vaak – een afgeleide van een therapeutische interventie genaamd Mentalisation Based Treatment. Oorspronkelijk werd dit ontwikkeld voor de behandeling van mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis, maar het blijkt veel breder inzetbaar.
En ik weet het: ‘mentaliseren’ klinkt heel mentaal en hoofdig. Of misschien krijg je bij ‘mentaliseren’ wel beelden van een goochelaar op een podium die zomaar opeens je pincode kan raden.
Gelukkig is dat niet waar het over gaat.
Mentaliseren is het menselijke vermogen om drie belangrijke dingen te doen die we allemaal nodig hebben in de dagelijkse omgang met de mensen om ons heen:
- Zelfreflectie (Wat denk, voel en wil ik zelf?)
- Inlevingsvermogen (Wat denkt, voelt en wil de ander?)
- Interactie-interpretatie (Wat gebeurt er tussen mensen?)
Als je geluk hebt dan zijn deze vermogens goed ontwikkeld en gaat dit de hele dag door bijna vanzelf. Maar onder stress of bij intense emoties nemen deze vermogens bij iedereen af. En bovendien zijn er mensen bij wie het mentaliseren überhaupt niet vanzelf gaat. Zo blijkt er bijvoorbeeld een verband te bestaan tussen de mate van veiligheid in iemands hechting en diens vermogen tot mentaliseren.
Wat kun je hier nu mee als coach, hulpverlener, docent of trainer? Is dit soms alweer een nieuwe coachmethode?
Nou nee. Zie mentaliseren liever als een reeks simpele, maar krachtige interventies die je aan je repertoire kunt toevoegen. Met als doel om de mentaliserende vermogens te herstellen. Bijvoorbeeld als iemand heel gestressed is. Of als iemand lastig gedrag vertoont dat je nu misschien ‘weerstand’ noemt. Of als iemand het überhaupt nooit geleerd heeft. En als het mentaliseren weer een beetje lukt kun je verder coachen zoals je gewend bent.
Klinkt goed, niet waar? Maar ja, hoe doe je dat?
Ik heb een hint voor je: Goed mentaliseren doet mentaliseren… Kortom: als jij zelfreflectie, inlevingsvermogen en interactie-interpretatie hardop vóórleeft, dan wordt de kans groter dat de ander het ook gaat doen. En al doende leert z/hij dat dit best een heel fijne en nuttige vaardigheid is.
Natuurlijk valt er nog veel meer over te zeggen.
Mocht je er meer over willen weten luister dan eens naar de nieuwe episode van mijn Podcast waarin ik Maarten Onderdelinden interview. Maarten is één van onze gewaardeerde trainers, is hier heel goed in thuis en oh ja, het is óók een gesprek tussen twee bevriende Rotterdammers… Kortom: hier vind je éch wel een tof gesprek!
Mis je hier en daar misschien wat inlevingsvermogen en zelfreflectie? Doe het dan eerst effe lekker zelluf!
Wil jij meer leren over Motiverende gespreksvoering?
Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.
Wil jij meer leren over Oplossingsgericht coachen?
Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.
Wil jij meer leren over Acceptatie en Commitment Therapie (ACT)?
Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.
Maandagse maak de wereld mooier mails
Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).