Tag Archief van: oplossingsgerichte benadering

, , , ,

Effectieve coachingskill #4: Onvoorwaardelijke acceptatie

Een van mijn favoriete quotes is deze van Carl Rogers:

“The curious paradox is that when I accept myself, just as I am, then I can change.”

En om dan metéén nog maar een beroemde Carl te citeren, Carl Gustav Jung zei ooit:

‘What you resist, persists’.

Als we deze wijsheden vertalen naar coaching, dan zou je kunnen zeggen dat we mensen vooral helpen om zichzelf te accepteren, zodat ze daarna kunnen veranderen (Rogers). En wanneer we ons verzetten tegen de coachée, of die zelfs veroordelen, dan zetten we de dingen juist vast (Jung).

Ik denk dat we ‘Onvoorwaardelijke acceptatie’ pas echt op waarde kunnen schatten als we ook nadenken over het effect van de afwezigheid ervan. In deze blog in de serie ‘Effectieve coaching skills’ onderzoeken we beide kanten van de zaak.

Je mensbeeld maakt zichzelf waar!

In het boek Effective psychotherapists stellen Miller en Moyers dat er grofweg drie mensbeelden bestaan:

  1. De mens is van nature egoïstisch, vijandig, anti-sociaal en destructief
  2. De mens is in principe een onbeschreven blad, waar door genen en opvoeding ‘op geschreven wordt’ en wat dit betreft kun je als mens zowel geluk hebben als pech.
  3. De mens is van nature creatief, constructief en geneigd tot samenwerking. In een ondersteunend klimaat zullen mensen zich ontwikkelen in een positieve en pro sociale richting.

Helaas is géén van deze mensbeelden bewijsbaar, maar gelukkig is er wél bewijs voor het feit dat mensbeelden werken als een Self Fulfilling Prophecy: ze maken zichzelf waar!

Dit is onder andere aangetoond in een onderzoek waarbij ze keken naar het mensbeeld van twee typen managers: zij die geloofden dat hun medewerkers lui, ongemotiveerd en onbetrouwbaar waren versus hen die geloofden dat hun medewerkers van goede wil, creatief en verantwoordelijk waren. Hoe zou jij je gedragen onder elk van deze typen managers? Soortgelijke uitkomsten zie je in onderzoek naar verschillende typen therapeuten.

Kortom: als jij een constructief gesprek wilt met je coachées, dan weet je nu welk mensbeeld daarbij gaat helpen! In dit geweldige boek lees je trouwens nog veel meer over het effect van je eigen mensbeeld.

Weerstand aan en uit zetten

Wist je dat je weerstand bij cliënten of coachées vrij gemakkelijk ‘aan’ en ‘uit’ kunt zetten middels je eigen houding naar hen toe? En dat onvoorwaardelijke acceptatie hierbij een grote rol speelt? De volgende anekdote maakt dit heel duidelijk.

William Miller was nog maar net afgestudeerd als psycholoog toen hij aan het werk ging op een behandelafdeling voor mensen met een alcoholverslaving. Omdat hij enkel theoretische kennis had over verslaving, was hij nieuwsgierig hoe het écht was om alcoholverslaafd te zijn. Hij bedacht: aan wie kan ik dat beter vragen dan aan de verslaafden zelf? In de gesprekken die hij voerde stelde hij zich open en nieuwsgierig op. Zo leerde hij niet alleen veel over verslaving, maar ontdekte hij iets veel belangrijkers: deze mensen dachten veel beter na en waren zich veel bewuster van hun dilemma dan hun behandelaars dachten. Toen hij later hun dossiers bekeek, zag hij een schrijnend contrast tussen zijn eigen positieve beeld van deze mensen en de negatieve etiketten die hun behandelaars aan hen hadden toegekend. NB: dit was in een tijd dat verslaving werd gezien als ‘een persoonlijkheidsstoornis’ en verslaafden als ‘Pathologische leugenaars die lijden aan karakterzwakte’. Het is niet moeilijk te begrijpen dat een dergelijke bejegening vooral leidde tot weerstand en non-coöperatief gedrag.

In retrospectief kunnen we zeggen dat de open, nieuwsgierige en oprecht geïnteresseerde houding van William Miller een groot contrast vormde met wat in die tijd gebruikelijk was. Het legde dan ook de basis voor wat later wereldberoemd zou worden als de methode Motiverende gespreksvoering (Miller en Rollnick, 2012).

Misschien bedenk je nu: ‘Huh? Maar soms moet je mensen toch ook gewoon confronteren met hun gedrag? En inderdaad, onderzoek laat zien dat milde confrontatie kan leiden tot zelfonderzoek en verandering, maar ALLEEN wanneer dit plaatsvindt in de context van een veilige, empathische en accepterende relatie.

Hoe werkt acceptatie in de praktijk?

Een eerste vraag is misschien WAT je moet accepteren? Uiteraard is het niet zo dat je alles maar goed moet vinden! Je mag nog steeds je persoonlijke grens aangeven als een coachée er overheen gaat. Je mag ook je zorg uitspreken als je coachée over risicovol gedrag verwoordt. En je mag of moet zelfs actie ondernemen wanneer je vermoedens hebt van kindermishandeling of het risico op suïcide.

Waar het vooral over gaat is dat je een veilige, oordeelsvrije ruimte creëert waarin de coachée zichzelf kan onderzoeken in dialoog met jou. Een beetje zoals in die beroemde uitspraak van Rumi: “Voorbij goed en kwaad is een veld. Daar wil ik je graag ontmoeten”. Hoewel je het gedrag niet altijd accepteert, accepteer je onvoorwaardelijk de intrinsieke waarde van ieder mens.

Vanuit ACT heb ik trouwens ontdekt dat je daarbij soms vooral je eigen binnenwereld moet accepteren. Immers als je coachée dingen zegt waar je iets van vindt of iets negatiefs bij voelt, dan kan zomaar de neiging ontstaan om daar metéén op te reageren. Dikke kans dat dat nogal oordelend over komt. Op het moment dat je je eigen innerlijke ongemak kunt opmerken en verdragen ben je veel beter in staat om echt te luisteren en je oordeel te parkeren. Ook Miller en Moyers stellen dat de beoefening van mindfulness hierbij heel behulpzaam is. Breinonderzoek laat zelfs zien dat bij regelmatige beoefening hiervan de ‘milde, open aandacht’ zich kan ontwikkelen van ‘state’ (tijdelijke toestand) naar ‘trait’ (duurzame eigenschap). In deze blog vertel ik daar meer over.

Gesprekstechnisch komt deze vierde, effectieve coaching skill vooral neer op het stellen van open, onderzoekende en waarderende vragen afgewisseld met empathische luisterreacties en korte momenten van stilte. Miller en Moyers stellen trouwens dat lange stiltes (zonder empathische luisterreacties) behoorlijk tricky kunnen zijn omdat coachées dan hun ergste angsten en zelfoordelen op die stilte kunnen projecteren. Denk aan gedachten als: ”De coach vindt het vast heel stom wat ik zeg!”.

Samenvattend

Als je als coach een accepterende basishouding hebt (wat niet betekent dat je alles maar goed vindt), dan zal dat weerstand en defensiviteit doen afnemen en samenwerking en constructiviteit doen toenemen. Realiseer je dat onder die basishouding een bepaald mensbeeld ligt dat werkt als een Self Fulfilling Prophecy. Soms is hetgeen je te accepteren vooral je eigen innerlijke ongemak, met name als je een oordeel ervaart over het gedrag van de ander. Het goede nieuws tenslotte: dat verdagen van innerlijk ongemak en het sturen van je aandacht is heel goed te trainen middels ACT en Mindfulness.

Wil jij meer leren over Motiverende gespreksvoering?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Wil jij meer leren over Oplossingsgericht coachen?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Wil jij meer leren over Acceptatie en Commitment Therapie (ACT)?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan hier in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

 

0 Reacties/door
, , , ,

Effectieve coachingskill #3: Echtheid

Nadat ik van school ben getrapt zwerf ik een tijdje rond in New York. Ik ben zestien en háát nepheid en hypocrisie en als ik om me heen kijk dan zie ik bijna niets anders. Hoewel ik allerlei verschillende mensen ontmoet, voel ik me toch vaak eenzaam en teleurgesteld, omdat ik wanhopig, maar tevergeefs, op zoek ben naar echtheid en oprechte verbinding. Mijn belangrijkste drijfveer is het behouden van de onschuld van kinderen terwijl ik mezelf probeer te beschermen tegen de harde realiteiten van de volwassenheid. Uiteindelijk beland ik in een instelling, waar ik terugkijk op mijn ervaringen van de afgelopen tijd en nadenk over mijn verlangen naar waarachtigheid en oprechte menselijke interacties.

Dit is mijn ultra korte samenvatting van hét boek dat mij het meest is bijgebleven van mijn Engelse leeslijst op de middelbare school: ‘A catcher in the Rye’ van J.D. Salinger. Ik weet dat ik niet de enige fan ben. Hoewel het boek dateert uit 1951 is het nog steeds ongekend populair, met name bij jongvolwassenen. Zouden zij soms in het bijzonder iets hebben met echtheid?

Echtheid en coaching

Misschien vraag je je af wat dit te maken heeft met coaching? Welnu, je kunt erop rekenen dat vrijwel elke coachée het zelfde verlangen heeft als Holden Caulfield. In feite zijn we allemaal op zoek naar echtheid en oprechte verbinding, niet waar? En in de kwetsbare positie van coachée wil je weten of je je coach kunt vertrouwen. Ik geloof dat we allemaal antennes hebben om aan te voelen of iemand ‘echt’ is en ik vermoed dat dit een evolutionair ontwikkeld vermogen is. Iemand die niet ‘echt’ is kon vroeger immers zo maar een gevaarlijke bedrieger zijn of lid van een vijandelijke stam. Daarnaast leven we in een tijd waarin écht’ en ‘nep’ steeds lastiger van elkaar te onderscheiden zijn, denk aan: fake news, insta-filters en ‘kunstmatige’ intelligentie.

Vertaald naar coaching roept dit vast allerlei vragen op, zoals:

  • Wat betekent dat eigenlijk: ‘echt’ zijn als coach?
  • Moet je dan alles zeggen wat je voelt en denkt?
  • En wat als je een oordeel over je coachée hebt of iets negatiefs ervaart?

Hieronder zal ik deze vragen beantwoorden en daarbij put ik uit het boek ‘Effective Psychotherapists‘ van William R. Miller en Theresa B. Moyers. Eerder schreef ik een blog over ‘De 8 dingen die goede coaches wel doen en ‘slechte’ coaches niet’ en daarin vind je een beknopte samenvatting van dit boek.

Weten wat er in je omgaat tijdens het coachen

Volgens Miller en Moyers is het allereerst essentieel dat je opmerkzaam kunt zijn van het effect van de coachée op jou in real time tijdens de sessie. Het beoefenen van mindfulness kan hierbij enorm behulpzaam zijn. Ook blijkt er een positieve relatie te zijn tussen acceptatie van jezelf en van anderen. Het omgekeerde geldt ook: wanneer we dingen van onszelf niet accepteren bestaat er altijd het risico op projectie. Hierbij schrijven we aan anderen toe wat we in onszelf onderdrukken. Een catchy engels gezegde hierover is: If you spot it, you got it!

Ten tweede is het belangrijk om te voorkomen dat je jezelf anders voordoet dan je bent. En wat je ook deelt over je innerlijke ervaring, doe dat altijd in het teken van de andere effectieve coachingskills, zoals empathie, acceptatie en waardering.

Gepaste zelfonthulling

Is het nu wel of niet oké om dingen over jezelf te vertellen? Het blijkt dat coaches hier onderling sterk in kunnen verschillen. Sommige coaches vertellen vrijwel niets over zichzelf en anderen zijn heel open. Welnu, de laatste groep heeft het onderzoek aan hun kant: de onderzoekers Hill, Knox en Pinto-Coelho stellen dat zelfonthulling een duidelijk verband heeft met een goede therapeutische relatie en betere uitkomsten. Wel is van belang dat zij zich daarbij houden aan onderstaande tips:

  1. Zelfonthulling zou een terughoudende en bewuste keuze van de coach moeten zijn en niet een automatisch of associatief spuien van persoonlijke info.
  2. Zelfonthulling werkt het beste als je daarmee je gedeelde menselijkheid laat zien. Dit is overigens iets dat in ACT min of meer vanzelfsprekend is, bijvoorbeeld als het gaat over het hebben van lastige gedachten en gevoelens. Die hebben we immers allemaal.
  3. Zelfonthulling is het meest gepast als je vooraf inschat dat je coachée hierbij gebaat is. Vervolgens dien je zorgvuldig op te merken hoe je coachée hierop reageert, zodat je in kunt schatten of het inderdaad behulpzaam is. Uiteraard kun je dit ook vragen aan je coachee.
  4. Voel je zeker niet verplicht om alles te vertellen wat je voelt, ervaart of denkt. Dat is niet wenselijk en kan onnodig pijnlijk of zelfs schadelijk zijn.
  5. En met de laatste tip komen we terug bij Holden Caulfield: de afwezigheid van ‘phoniness’ (nepheid; onoprechtheid) is misschien nog wel belangrijker dan de aanwezigheid van ‘genuineness’ (echtheid; oprechtheid).

Hoe om te gaan met negatieve gevoelens jegens je coachées?

Zolang je vooral waardering en ‘professionele liefde’ voor je coachée voelt is het relatief makkelijk om ‘echt’ te zijn. Maar stel dat je in een gedwongen kader werkt, zoals bij de reclassering, de jeugdbescherming of elders, dan is het bijna onvermijdelijk dat je ook wel eens negatieve emoties ervaart of een oordeel hebt over de ander. Zelf heb ik dat onder andere ervaren bij mensen die nogal gewetenloos, extreem dominant of narcistisch gedrag vertoonden.

Voor dit soort situaties stellen Miller en Moyers het volgende: om hier wijs te kunnen handelen is een noodzakelijke, eerste stap dat je je negatieve emoties en oordelen herkent en accepteert. En de beoefening van mindfulness helpt hier bij. Zelf gebruik ik hier vaak een metafoor van een koelkast: als je je oordelen (of emoties) onderdrukt worden ze vaak alleen maar sterker, dus dat werkt niet. En wellicht zit er ook ervaringswijsheid in je oordeel. Maar omdat hij nu niet van pas komt, kun je hem als het ware in een koelkast plaatsen. Daar blijft hij goed en kun je hem er altijd weer uithalen op het moment dat hij wel van pas komt.

Tenslotte raden Miller en Moyers voor dat soort momenten (of ter voorbereiding van een lastig gesprek) deze 2 vragen aan:

  1. Hebben mijn negatieve gevoelens en/of oordelen iets te maken met mijn eigen geschiedenis, persoonlijkheid of waarden? Zo ja, realiseer je dan dat ze wellicht meer over jouzelf zeggen dan over de ander.
  2. Is de kans groot dat andere mensen hetzelfde zullen ervaren als ik wanneer ze met deze persoon omgaan? Zo ja, dan is het wellicht nuttige informatie die ik mee kan nemen in mijn gesprekken (en uiteraard nog steeds in een sfeer van empathie, mildheid en waardering).

Ter afronding voeg ik nog twee eigen inzichten toe:

Ik heb gemerkt dat de beoefening van zelfcompassie mij enorm helpt om echter en compassievoller aanwezig te zijn bij mijn coachées. Want hoe meer ik van mezelf kan accepteren en omarmen, des te meer ik die houding ook kan aanbieden aan mijn coachées.

En het zal je wellicht verbazen, maar ook in de provocatieve benadering komt opvallend veel echtheid voor. Ik vermoed dat dit komt doordat je in die stijl relatief veel van jezelf laat zien. Bovendien leer je door de speelse kant ervan elkaar écht kennen. Denk maar aan het spelen van een bordspel met familie of vrienden…

Wil jij meer leren over Acceptatie en Commitment Therapie (ACT)?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

 

0 Reacties/door
, , , ,

Effectieve coachingskill #2: Waardering tonen

Heb jij weleens een compliment ontvangen waardoor je iets nieuws leerde over jezelf? Bijvoorbeeld dat wat voor jou heel normaal is, voor een ander speciaal of bijzonder is?

Of misschien was jij wel diegene die oog had voor een bijzondere kwaliteit bij de ander? Wellicht zag je vervolgens dat die ander ging stralen of dat het gesprek een andere, meer productieve wending kreeg?

In beide gevallen heb je de kracht ervaren van een waarderende basishouding.

In het kader van ‘De 8 dingen die goede coaches wel doen en ‘slechte’ coaches niet’ ga ik daar in deze blog dieper op in. Ik neem je eerst mee langs een aantal valkuilen die ik vaak tegenkom en vervolgens kijken we naar de Waarom, Wat, Hoe en Wanneer van ‘waardering in coaching en begeleiding’. De bron van onderstaande is mijn eigen ervaring plus de kennis die ik opdeed in Motiverende gespreksvoering en Oplossingsgericht coachen.

Enkele valkuilen

Ook al is onze intentie nog zo positief, toch kunnen we bij het tonen van waardering dingen doen die niet zo goed werken. Ik noem er enkele:

Iets zeggen wat je niet meent: ik geloof dat veel mensen (en zeker zij die veel ellende hebben meegemaakt) een soort antennes hebben ontwikkeld voor onechtheid.  Als je dus dingen zegt die je niet echt meent, dan zet je – onbedoeld – de relatie op het spel. Dit is m.i. onnodig en zonde!

Schieten op alles wat beweegt: als je héél veel complimentjes geeft – bijna als een automatische reflex – dan verliezen ze hun waarde en ook dat is jammer.

De uitdaging verkeerd inschatten: als je iemand waardering geeft voor iets wat al lang geen uitdaging meer is, dan wordt het onbedoeld een soort belediging. Stel je maar voor dat een kind dat al  staartdelingen beheerst een groot compliment krijgt voor een simpele optelsom.

Te snel je waardering uitspreken: als je metéén heel positief reageert terwijl er nog meer interessants te vertellen valt, dan sla je te vroeg het gesprek dood. Soms kun je beter nog even wachten of eerst wat meer doorvragen.

Hele algemene termen gebruiken: Wie als coach of begeleider vaak dingen zegt als: ‘Goed zo!’ en ‘Lekker bezig!’, die laat kansen liggen. Het klinkt natuurlijk wel gezellig, maar voor de ontvanger is wellicht helemaal niet helder wat er precies zo goed is, omdat elke situatie vele aspecten heeft. Zeker jongeren of mensen met een LVB kunnen dan onnodig met vragen achterblijven.

Hoe moet het dan wel?

Laten we nu dan eens kijken naar hoe het beter kan. Dat doe ik door stil te staan bij de Waarom, Wat, Wanneer en Hoe van waardering.

Waarom zou je waardering tonen?

Allereerst komt het de relatie en psychologische veiligheid ten goede. Een prachtige quote die dit onderbouwt komt van de Joodse onderwijs-professor Reuven Feuerstein: ‘Only if you are prepared to look at someone’s strengths, you can touch their weaknesses’. Daarnaast zorgt waardering ervoor dat coachées zich bewuster worden van hun sterke kanten en deze dus gerichter kunnen inzetten bij het bereiken van hun eigen doelen.

Wat kun je zoal waarderen?

In principe kun je alles waarderen ‘wat werkt’. Of preciezer:  Wat werkt voor jouzelf, de ander of beiden en in de gewenste richting. En natuurlijk hangt dit ook af van de context. In een onderwijs-context kun je dus alles waarderen / bekrachtigen wat bijdraagt aan ‘leren’. Denk aan dingen als: inzet tonen, moeite doen, fouten durven maken, openstaan voor feedback, volhouden, de kunst afkijken, om hulp vragen, samenwerken, etc. Merk op dat je hierbij dus vooral gedrag bekrachtigt en niet zo zeer persoonskenmerken als slim, creatief, doorzetter, etc. Een reden hiervoor is dat iemand effectief gedrag kan herhalen, waardoor dit meer bekrachtigend werkt.

Hoe kun je het beste waardering tonen?

Net zoals bij ‘accurate empathy’ is het bij waardering de kunst om precies te zijn, om de eenvoudige reden dat coachées er dan veel meer van leren. Als je nu tegen mij zou zeggen: ‘wat een leuke blog!’, dan vind ik dat wel fijn, maar ik weet nog steeds niet waarom hij voor jou zo leuk is. Ik zou veel meer leren van een compliment als: ‘Door jouw blog ben ik me bewuster geworden van mijn valkuilen én weet ik hoe ik waardering effectiever kan inzetten. En de lengte was trouwens ook precies goed.’ Nu kom ik dingen te weten die ik vaker kan doen.

Verder kun je waardering direct/stellend brengen (Wat moedig van je dat..), maar ook indirect/vragend (Hoe is het je gelukt om… ?). Het voordeel van de vragende manier is dat je iemand veel meer aan het denken zet.

En bij gestuurde coachées kan het goed werken om te contrasteren: ‘Wat goed dat je toch gekomen bent. Een ander had zich misschien ziek gemeld, maar jij bent hier toch maar mooi… Dus vertel eens, hoe kunnen we zorgen dat dit voor jou een nuttig gesprek wordt?’

Wanneer kun je het beste waardering tonen?

In principe kun je altijd waardering tonen en een mooie aanleiding is als je opmerkt dat iemand zichzelf heeft overwonnen of een significante stap in diens ontwikkeling heeft gezet. Toch zijn er ook situaties waarin je wat voorzichtiger mag zijn. In het reclasseringsveld heb ik gemerkt dat sommige mensen zich gingen verdedigen als ik oprechte waardering toonde. Ik vermoed dat zij dit deden omdat ze dit totaal niet gewend waren en daardoor de waardering wantrouwden of niet herkenden als zodanig. Als je dit tegenkomt, wees dan iets terughoudender. Bouw het rustig op en geef vooral indirecte complimenten.

Andersom komt het ook voor dat iemand voortdurend naar complimenten aan het vissen is en ze bijna ‘afdwingt’. In dat geval kan het een optie zijn om dit respectvol te benoemen en samen te onderzoeken waarom die externe bevestiging zo belangrijk is en of dit wellicht ook voor een deel van de persoon zelf kan komen.

Tot zover mijn gedachten hierover. Samenvattend: wees niet te zuinig met waardering, maar breng het zo dat de ontvanger er iets van leert en/of het effectieve gedrag vaker kan doen. Eneh… vergeet niet om je zelf regelmatig een welgemeend compliment te geven, bijvoorbeeld na elke werkdag!

Wil je nog meer concrete tips voor het geven van complimenten? Kijk dan eens hier.

Wil jij meer leren over Oplossingsgericht coachen?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

 

0 Reacties/door
,

Ben jij een Coach of toch meer een Knoach?

‘Pas had ik een (wandel)coach gesprek met één van onze cursisten. Ondanks dat zij al de nodige training bij ons had gevolgd, was zij er nog steeds van overtuigd dat je als coach alle antwoorden moet hebben. Dat thema bleef maar terugkomen in onze gesprekken.

Samen kwamen we erachter dat ‘coach’ voor haar eigenlijk een héél groot woord is. Alsof je dan een soort heilige, alwetende goeroe moet zijn. Nu zij zichzelf ‘coach’ noemt merkt ze dat ze eigenlijk last heeft van dat hele grote woord. Natuurlijk had ik kunnen zeggen: ‘Nee joh, dat is onzin, als coach hoef je echt niet alles te weten!’. Maar ik betwijfel of dat zou hebben geholpen, want cognitief wist ze dit al lang. Dus spontaan zei ik iets anders: ‘Misschien moet jij jezelf gewoon geen coach meer noemen, als dat woord niet voor je werkt. Misschien ben jij eigenlijk meer een soort Knoach… Een not-knowing coach…’ En een bevrijdende lach volgde.

Nu lijkt dit misschien slechts een leuk woordenspelletje, maar eerlijk gezegd denk ik dat het méér is dan dat. In de oplossingsgerichte benadering streven we er echt naar om een basishouding van ‘not-knowing’ te cultiveren, vanuit het diepe besef dat we echt niet kunnen weten wat het beste is voor een ander mens. Maar we kunnen er wél naar op zoek gaan – met een nieuwsgierig onderzoekende houding. En dat kan alléén maar als je ‘het nog niet weet’…

Wil jij meer leren over Oplossingsgericht coachen?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

0 Reacties/door
, ,

Huh? Werkt adviseren dan toch?

Bijna 2000 ‘high school students’ deden mee aan een wetenschappelijk experiment.

In de experimentele groep gaven zij via een online vragenlijst advies aan jongere medestudenten. Ze kregen vragen voorgelegd als ‘wat helpt jou om dingen niet te lang uit te stellen?’ en ‘Waar ga je heen als je geconcentreerd wilt studeren?’ en ‘Welke tips heb je voor iemand die op school beter wil presteren?’

De uitkomsten zullen je misschien verbazen.

Allereerst vonden ze het erg leuk om dit advies te geven. Eindelijk iemand die om hun mening vroeg!
En inderdaad werden er vervolgens hogere cijfers gehaald voor wiskunde en tenminste een ander vak.

En weet je wie met name die hogere cijfers haalden?

Niet de jongeren in de controle-groep.
Ook niet de jongeren die het advies zouden hebben ontvangen. Dit was namelijk nooit gebeurd.

Nee, de jongeren die het advies hadden gegeven haalden de hogere cijfers!
Misschien niet schokkend veel hoger, maar wel degelijk hoger en dit effect was zichtbaar bij zowel sterke als zwakke studenten en zowel bij jongeren uit rijke als arme buurten.

Dus ja, advies geven werkt, maar anders dan gedacht… het werkt vooral voor de persoon die het geeft!

Deze uitkomst is een mooie onderbouwing voor zowel motiverende als oplossingsgerichte gespreksvoering, want in beide benaderingen willen we het liefst dat de coachée zichzelf advies geeft. Blaise Pascal zei het in de 17e eeuw al ongeveer zo: mensen veranderen eerder door wat ze zichzelf horen zeggen, dan door wat ze anderen horen zeggen.

Maar ja, hoe krijg je iemand zo ver dat hij zichzelf een verstandig advies geeft?
Gelukkig is daar veel kennis over en is het goed te leren.

Mocht je het tijdens een coachgesprek even niet meer weten, vraag dan gewoon: ‘welk advies zou je geven aan iemand die in jouw schoenen stond?’

Wil jij meer leren over Motiverende gespreksvoering?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Wil jij meer leren over Oplossingsgericht coachen?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

0 Reacties/door
,

Soms kan het zoveel lichter en makkelijker…

Vraag me niet waarom, maar onze 2 katten zijn het liefst op zolder – de enige etage zonder kattenbak. Nóg een reden om ze daar niet te willen hebben is dat mijn werkkamer op zolder is. Een van die katten  (laten we haar Kitty noemen – ze blijft graag anoniem) kan heel zeurderig miauwen. Echt op zo’n toon die niet te negeren valt. Nu ben ik toch al vrij snel afgeleid, maar met zo’n zeurende Kitty vlakbij komt er echt niets uit mijn pen.

Dus wat ik meestal doe is Kitty oppakken en vriendelijk doch beslist een etage lager zetten. Daar heeft ze immers eten, water en een kattenbak. Dat ging een tijdje goed. Tot Kitty leerde: als het lange baasje komt dan ga ik onder het grote bed zitten. Kan hij er lekker niet bij… En dat zorgt voor leuke taferelen. Zoals dat ik – lichtelijk gestresst en vlak voor een Zoomsessie – een snoekduik op ons bed nam om haar te ‘vangen’. En letterlijk met mijn hoofd tegen de muur kwam… Ik zweer je dat ik Kitty onder ons bed geniepig hoorde gniffelen…

Omdat de maat vol was besloot ik mijn groei-mindset aan te zetten en mijn vrouw te vragen hoe zij dat eigenlijk doet: de kat van zolder verwijderen.  ‘Oh gewoon, zei ze, ik loop de trap af en ik zeg: Pspspspssss…’ Ik meteen proberen natuurlijk en gek genoeg bleek dat zelfs voor het lange baasje te werken: hoe simpel kunnen dingen soms zijn!

Datzelfde inzicht zie ik vaak ontstaan bij mensen die Oplossingsgericht leren coachen. Soms is het een verrassend licht en gemakkelijk gesprek dat tot verandering leidt. En soms is de oplossing verrassend eenvoudig of dichtbij. Op de een of andere manier geloven we vaak dat praten over verandering zwaar en moeilijk moet zijn, maar dat is echt niet altijd het geval. We denken soms dat we hard moeten werken, heel slim en op onze hoede moeten zijn, maar in de Oplossingsgerichte visie streven we er juist naar om lui, dom en naïef te zijn…

En in plaats van het probleem te analyseren en te gaan graven in het verleden onderzoeken we waar de Coachee naar toe wil vanaf de plek waar z/hij is en hoe z/hij daar kan komen door gebruik te maken van alle interne en externe hulpbronnen. Soms denken mensen dat dat neerkomt op ‘symptoom-bestrijding’. Maar als zelfs steeds meer psychotherapeuten zo werken, waarom zouden coaches dat dan niet mogen?

Een simpele manier om de dingen in je leven licht en gemakkelijk te houden is jezelf precies deze vraag te stellen: Mag het ook licht en gemakkelijk? En zo ja: hoe zou dat eruit zien?

Werk ze, deze week, take it easy and keep it light!

Wil jij meer leren over Oplossingsgericht coachen?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

0 Reacties/door
,

Komt een client bij Steve de Shazer…

Komt een client bij Steve de Shazer, één van de grondleggers van de oplossingsgerichte benadering.
Laten we de client voor het gemak ‘John’ noemen. John ziet er wat onverzorgd uit en is gestuurd door zijn vrouw. En ergens tijdens de kennismaking kon je deze korte interactie horen:

Steve: ‘Wat doet u zoal overdag?’
John: ‘Dan drink ik bier en luister ik naar muziek.’
Steve: ‘Muziek… Wat voor muziek luister je graag?’
…

Deze korte interactie vat voor mij de hele oplossingsgerichte benadering samen.
Steve had ook kunnen vragen: ‘Hoeveel bier? En waarom drink je overdag bier?’ Maar dat deed hij niet. Hem een beetje kennende koos hij er bewust voor om eerst maar eens de mens achter John beter te leren kennen.
Gaat het gesprek ook nog over bier?

Misschien.

Bijvoorbeeld als John dat zelf als een probleem ziet. Of als zijn vrouw het als een probleem ziet en John inziet dat ze een punt heeft.
Van Steve de Shazer is ook de bekende uitspraak:

‘If the client says he has a problem, he has a problem. If the client says he doesn’t have a problem, he doesn’t have a problem.’

En misschien denk jij nu: ‘Maar wacht even: als het je levensinvulling is om overdag bier te drinken, dan heb je toch per definitie een probleem?’ Tsja, eerlijk gezegd ben ik ook geneigd om zo te denken. Maar dan citeer ik de Shazer nog één keer.

‘Als jij werkelijk denkt dat je weet wat het beste is voor een ander mens, neem dan snel twee aspirientjes en wacht tot het over gaat…’

Ik vermoed dat hij dat zei vanuit het diepe besef dat we nooit kunnen weten wat het beste is voor iemand met een andere leergeschiedenis, een ander gezin van herkomst, een ander lichaam, een andere geest, een andere leefsituatie, andere doelen en waarden…

Je merkt het: ik ben echt een beetje verliefd op de oplossingsgerichte benadering en ik denk dat dat vooral komt door het diepe vertrouwen in de eigen wijsheid en kracht van coachées en door de enorme bescheidenheid van grondleggers Insoo Kim Berg en Steve de Shazer.

Wil jij meer leren over Oplossingsgericht coachen?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).

0 Reacties/door